• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany - Kofan

Naszyjnik z zębów pekari i jaguara

  • przedmiot prestiżowy, ozdoba ciała, naszyjnik
Naszyjnik z zębów pekari i jaguara
1593
261
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • myślistwo
  • myśliwi
  • prestiż
  • Malkin, Borys (1917-2009) - kolekcja
  • pekari
  • jaguary
  • symbole siły
  • spożywanie ayahuasca (rytuał)
  • wzornictwo > wzornictwo indiańskie
  • ozdoby ceremonialne
  • ozdoby męskie

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/EP/2112
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany - Kofan
  • NazwaNaszyjnik z zębów pekari i jaguara
  • Miejsce powstaniaSan Miguel, dorzecze (Kolumbia); Santa Rosa de Sucumbios (Kolumbia)
  • Czas powstaniaokoło 1971
  • Technikawiercenie, nawlekanie
  • Materiałmateriał przetworzony > tworzywo sztuczne > żyłka wędkarska; materiał przetworzony > sznurek > sznurek roślinny; materiał przetworzony > szkło > paciorki szklane; materiał organiczny > materiał pochodzenia zwierzęcego > kość > ząb > ząb pekari; materiał organiczny > materiał pochodzenia zwierzęcego > kość > ząb > ząb jaguara
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Kultur Pozaeuropejskich
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Naszyjnik wykonano z trzydziestu zębów zwierzęcych, nanizanych na żyłkę naprzemiennie z niebieskimi, szklanymi paciorkami. W większości użyto zębów pekari. Dwa największe, umieszczone centralnie zęby prawdopodobnie należą do jaguara. Na zębach widoczne przetarcia, pęknięcia. W górnej części naszyjnika, do żyłki, przywiązano sznurek z włókna roślinnego. 

Prezentowany naszyjnik pochodzi z kolekcji Borysa Malkina, kolekcjonera i badacza kultur Ameryki Łacińskiej, który w latach 1970 i 1971 prowadził badania terenowe w Santa Rosa de Sucumbios, osadzie Indian Kofán położonej na pograniczu Ekwadoru i Kolumbii. Wioska składała się zaledwie z pięciu domów i liczyła 50 mieszkańców, których w listach do żony badacz opisał w następujący sposób: Są bajecznie malowniczy. Obie płci noszą na szyi zwoje różnorodnych korali a oprócz tego nieraz rozmaite naszyjniki. (…) I jedni i drudzy lubią nosić w nosie piórka, a raz widziałem kobietę noszącą... kolorowe skrzydło ważki! Tego jeszcze nigdzie nie oglądałem!. W przeciwieństwie do opisywane powyżej „codziennej” biżuterii omawiany naszyjnik jest ozdobą prestiżową i świąteczną, noszoną przez mężczyzn z okazji wyjątkowych uroczystości, takich jak rytuał spożywania halucynogennego napoju ayahuasca (yahe), wywaru roślinnego wywołującego barwne sny i wizje. Obrzęd ten odbywa się nocą. Uczestniczą w nim jedynie mężczyźni, którzy stroją się w kolczyki, korony z ptasich piór oraz spektakularne naszyjniki z zębów jaguara, ocelota i pekari. Naszyjniki te nie mogą być wykonane, a nawet dotykane przez kobiety. Prezentowany naszyjnik w większości składa się z zębów pekari. Prawdopodobnie dwa największe, umieszczone centralnie zęby należały do jaguara. Do najbardziej prestiżowych i najcenniejszych naszyjników ceremonialnych zalicza się egzemplarze wykonane z zębów dzikich kotów, szczególnie jaguara. Myśliwi uważają go za godnego rywala, bowiem podobnie jak człowiek-myśliwy zaczaja się na swe ofiary i skutecznie atakuje. W kulturze Kofán jaguar symbolizuje ogromną siłę i moc, którą po upolowaniu przejmuje myśliwy. Do produkcji naszyjników ceremonialnych najczęściej wykorzystywane są zęby pekari.

Katarzyna Findlik-Gawron

magazyn