• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (nyamakala; nùmu; "forgeron en bois"; blacksmith-sculptor; z kasty kùle) - Kamalen Ton (stowarzyszenie młodych) (zleceniodawca) - Bozo

Lalka teatralna Dunnun Koronin (kogut)

  • rzeźba, lalka teatralna
Lalka teatralna Dunnun Koronin (kogut)
794
118
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Denis Nidzgorski-Gordier
  • Oleńka Darkowska-Nidzgorski
  • widowisko
  • spektakl
  • Kono donkili
  • teatr Sogo bò

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/AF/5873
  • Autor/Wytwórcanieznany (nyamakala; nùmu; "forgeron en bois"; blacksmith-sculptor; z kasty kùle) - Kamalen Ton (stowarzyszenie młodych) (zleceniodawca) - Bozo
  • NazwaLalka teatralna Dunnun Koronin (kogut)
  • Miejsce powstaniaRepublika Mali (Afryka)
  • Czas powstaniamiędzy 1951 - 1984
  • Technikamontowane, malowane, techniki snycerskie, ciosane
  • Materiałpinezki; włókno roślinne (sznurek); żelazo (gwoździe); lakier styrenowy; farby akrylowe; materiał organiczny > materiał pochodzenia roślinnego > drewno; guma
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 68 cm (wysokość)
      • 9.5 cm (szerokość)
  • Miejsce zebrania w terenieRepublika Mali (Afryka)
  • Sposób nabyciadarowizna
  • Odpowiedzialny działDział Kultur Pozaeuropejskich
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Lalka teatralna (marionnette) jest montowana na długim kiju z sytemem kilkunastu krótkich drewnianych elementów połączonych przegubowo, składających się harmonijkowo. Całość tej skomplikowanej konstrukcji animowana jest od dołu przez lalkarza ukrytego pod tkaninami. Jest częścią tradycji teatralnej Sogo bò występującej w regionie Ségou, w południowo centralnej części Republiki Mali kultywowanej przez Kamalen Ton – wioskowe stowarzyszenia młodych. Przedstawia koguta uważanego za doskonałego ojca rodziny, który jest dla ludu Bozo ptakiem ofiarnym.

Tradycyjny teatr lalek z Mali zajmuje ważne miejsce w historii afrykańskiego teatru. To właśnie z tego kraju pochodzi pierwsza pisemna relacja na temat afrykańskiego przedstawienia lalkowego. Przekazał ją arabski podróżnik i geograf Ibn Battuta, który w 1355 roku przebywał na dworze władcy królestwa Mali i był świadkiem występów grupy artystów przed władcą. Opisani przez niego lalkarze przebrani byli za ptaki i tańczyli z przymocowanymi do głów wielkimi czerwonymi dziobami w kostiumach wykonanych z piór.

Przedstawienia lalkowe powszechnie zwane Sogo bò, czyli „zwierzęta ruszyły przed siebie”, określane są też czasami innymi nazwami, np.: Kono donkili, Dobò lub Cèko. Każda z tych nazw wyjaśnia cząstkę ich prawdziwej natury. Kono donkili oznacza „ptasi śpiew” i świadczy o tym, że ptaki zajmują w jego repertuarze ważne miejsce. Według współczesnego artysty Tiory’ego Blé Diarry ptaki są duszami lalek. Cèko tłumaczy się dosłownie jako „męska sprawa” i przypomina, że tylko mężczyźni mogą dać życie drewnianej lalce. Dobò z kolei oznacza „sekret” i odnosi się do tajemnicy, za sprawą której martwe przedmioty ożywają w trakcie widowisk.

Dar Oleńki Darkowskiej-Nidzgorskiej i Denisa Nodzgorskiego-Gordiera.

Ewa Prądzyńska

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3, Szczecin