• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
warsztat gotlandzki (rzeźbiarz)

Kapitel z przedstawieniem posiłku mnichów

  • kapitel, kolumna, płaskorzeźba, rzeźba
Kapitel z przedstawieniem posiłku mnichów
641
83
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • klasztory > klasztory cystersów
  • Kołbacz
  • zamki > zamek w Szadzku
  • cystersi
  • sztuka romańska
  • sztuka wczesnogotycka
  • Gotlandia

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/Szt/157
  • Autor/Wytwórcawarsztat gotlandzki (rzeźbiarz)
  • NazwaKapitel z przedstawieniem posiłku mnichów
  • Czas powstania1330 - 1340
  • Technikarzeźbienie
  • Materiałwapień gotlandzki
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 37 cm (wysokość)
      • 45 cm (szerokość)
  • Miejsce zebrania w tereniezamek w Szadzku
  • Sposób nabyciapozyskanie własne
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Dawnej
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Kapitel blokowo-kielichowy wykuty z jednego kawałka kamienia. Okrągłą podstawę otacza wałek o profilu trójkątnym. Zwieńczenie o kształcie czworobocznym. Powierzchnia dekorowana dookoła płaskorzeźbionymi przedstawieniami sześciu mnichów podczas przygotowywania potraw, usługiwania do stołu i spożywania posiłku. Postaci o smukłej mocnej budowie i wyprostowanej sylwetce ubrane w habity. Powierzchnia szat i obrusów na stołach plastycznie pofałdowana. Charakterystyczne zdobienie podwójnym wałkiem na brzegach tkanin. Relief półplastyczny, światłocieniowy. Tło opracowane gładko. Znaczne uszkodzenia płaskorzeźby na dwóch bokach kapitela. Pod spodem centralne wgłębienie do umocowania trzpienia łączącego kapitel z trzonem.

Kapitel, którego boki zdobią płaskorzeźbione wizerunki postaci świętych apostołów wraz z kapitelem przedstawiającym scenę posiłku mnichów został znaleziony w ruinach zamku w Szadzku. Przyjmuje się, że pierwotnie stanowił dekorację architektoniczną wnętrza klasztoru cysterskiego w Kołbaczu. Analogiczny kształt, typowy dla romańskich kolumn oraz sposób rzeźbienia operujący podobnymi motywami formalnymi i stylistycznymi przekonują o wykonaniu tego dzieła przez kamieniarzy pracujących w jednym warsztacie. Warsztat wykonujący zlecenie kołbackich cystersów pochodził z Gotlandii, wyspy która była centrum handlowym i ważnym ośrodkiem nadbałtyckim w średniowieczu. W 1. połowie XIV wieku działało tam wiele warsztatów kamieniarskich. Wśród dzieł wykazujących ścisłe analogie do pomorskich kapiteli wymienić można dekorację rzeźbiarską portali kościołów w Gammerlgarn, Martebo, Dalhem i Stanga, wiązanych z twórczością mistrzów z Martebo, Fabulatora i Egipticusa. Wśród nich odnaleźć można typowe wizerunki św. Piotra trzymającego duży klucz, św. Pawła o symetrycznie ułożonej dekoracyjnie falującej fryzurze, czy charakterystyczny motyw zdobienia brzegów szat za pomocą podwójnie rytej linii.

Kinga Krasnodębska


wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3, Szczecin