Klejnot o romboidalnym kształcie, największy z kompletu ozdób kołpaka Franciszka I. Ażurowa podstawa klejnotu zbudowana jest z przeplatających się form schweifwerkowych i stylizowanych roślinnych, zdobionych barwną emalią korpusową i żłobkową, a także fakturowanych. Na stelażu na trzpieniach osadzono kaszty z diamentami o szlifie tablicowym. Środkowy diament umieszczono w dużym kaszcie o ściankach zdobionych emalią żłobkową, cztery pozostałe w niedużych, prostych, kasetowych oprawach (jednej brak). W narożnikach przy dłuższej przekątnej haczyki do łączenia rozet w łańcuch.
Agrafa skomponowana została z tworzących gęsty splot lekkich form schweifwerkowych oraz stylizowanych motywów roślinnych, zdobionych wieloma subtelnymi odcieniami emalii. Środkowy diament umieszczony został w wysokiej kaszcie o ozdobnie opracowanych ściankach, zakończonych błękitnie emaliowanym lambrekinem. Trzy pozostałe oprawy diamentów, wraz z otaczającymi je płatkami, tworzą formy kwiatonów wyniesionych ponad ażurowy stelaż rozety. Brzegi wolut pokrywają drobne kuliste wypustki pokryte emalią, a niektóre z emaliowanych płaszczyzn pokrywają precyzyjne złote wzory wykonane w technice emalii żłobkowej. Taka skomplikowana, wielopłaszczyznowa i dynamiczna kompozycja, cechująca się ekspresją i wirtuozerią form jest charakterystyczna dla manierystycznych klejnotów z przełomu XVI/XVII wieku.
Agrafa jest największym klejnotem spośród trzynastu rozet zdobiących kołpak księcia pomorskiego Franciszka I. Poza nią w skład kompletu wchodziły mniejsze klejnoty w dwóch typach: z małym diamentem w otoczeniu czterech pereł oraz z pojedynczym diamentem w dużym kaszcie. Rozety łączono za pomocą uszek i haczyków w łańcuch i upinano na otoku kapelusza lub kołpaka. Agrafę umieszczano pośrodku, bezpośrednio pod egretą. Identyczny z zachowanym sznur klejnotów widoczny jest zarówno na pośmiertnym portrecie księcia z 1621 roku, jak też na znanym z archiwalnej fotografii reprezentacyjnym portrecie z 1616 roku pędzla szczecińskiego malarza Johanna Leonischa.
Monika Frankowska-Makała