• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany

Głowa postaci zoomorficznej

  • rzeźba
Głowa postaci zoomorficznej
709
120
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • konie
  • zwierzęta
  • kulty > kult przodków
  • rzeźby zoomorficzne
  • afrykańskie rzeźby terakotowe
  • malijskie terakoty
  • terakoty znad Nigru
  • region Bankoni
  • kultura Djenne-Jeno

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/AF/2923
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany
  • NazwaGłowa postaci zoomorficznej
  • Miejsce powstaniaRepublika Mali (Afryka); Macina (równina; wewnętrzna delta Nigru)
  • Czas powstaniaokoło 1201 - 1985
  • Technikawypalanie, modelowanie ręczne
  • Materiałglina
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 3.4 cm (wysokość)
      • 2.3 cm (szerokość)
  • Miejsce zebrania w terenieRepublika Mali (Afryka; Republika Mali; region Mopti; okręg Djenné; Djenné-Djenno)
  • Sposób nabyciadar
  • Odpowiedzialny działDział Kultur Pozaeuropejskich
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Malutka, gliniana główka o ceglastografitowym kolorze i jajowatym kształcie. Najprawdopodobniej przedstawia postać zoomorficzną (być może konia). Zaznaczono jej oczy w kształcie owalnych otworów oraz uniesiony ku górze pysk. Na powierzchni widoczne są rysy i mikropęknięcia.

Terakoty z Mali występują na ogromnym obszarze oraz w różnych regionach, z których najbardziej charakterystycznym jest starożytne Djenne-Jeno (nazywane również starym Djenne lub Dżenne, Dżenne-dżeno, Djenne-Djenno, Djenné-Jeno, Jenne-Jeno), zlokalizowane we współczesnym Mali, na terytorium równiny zwanej Maciną, położone 130 kilometrów na południowy zachód od metropolii Mopti oraz 3 kilometry od założonego w średniowieczu miasta Djenne. Djenne-Jeno uważane jest za jedno z najstarszych miast Afryki Subsaharyjskiej. Założono je w III wieku BC, a w XIV stuleciu z nieznanych dotąd przyczyn zostało porzucone. Podczas wykopalisk archeologicznych znaleziono między innymi rzeźby terakotowe, które wyróżniają się swoistym stylem. Artyści rzeźbiąc postać ludzką, zwierzę, bądź tworząc naczynie wykazywali się niezwykłą precyzją, dbając o uchwycenie każdego, nawet najmniejszego szczegółu. Rzeźby z tego regionu są bogato zdobione. Ciała postaci ludzkich pokryte są biżuterią oraz ornamentami. Czasem zauważyć na nich można liczne wypukłe lub wklęsłe guzki, które przypominają krosty, być może ślady po przebytych chorobach.

W regionie Bankoni występują natomiast rzeźby terakotowe o znacznie prostszym stylu, a dekoracje na figurach pojawiają się rzadko lub nie występują w ogóle. Region ten zasłynął z serii unikatowych naczyń zoomorficznych z charakterystycznymi długimi szyjkami.

Prezentowana rzeźba najprawdopodobniej przedstawia konia. Zwierzęta te pojawiły się w Afryce Zachodniej około 1000 roku, a ich posiadanie szybko stało się wyznacznikiem bogactwa i prestiżu. Kojarzono je z wojskiem, władzą i elitą rządzącą. Wartość rynkowa jednego konia w XV wieku wynosiła 9–14 niewolników. Terakotowe rzeźby wyobrażające jeźdźców na koniach utożsamiane są przede wszystkim z przedstawieniami wielkich wojowników.

Katarzyna Findlik-Gawron

magazyn