• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany - Bakongo

Figura kultu przodków

  • przedmiot obrzędowy, figura
Figura kultu przodków
707
130
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • ołtarze
  • figury grobowe
  • płodność
  • macierzyństwo
  • matka
  • kulty > kult zmarłych
  • kulty > kult przodków

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/AF/7637
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany - Bakongo
  • NazwaFigura kultu przodków
  • Miejsce powstaniaDemokratyczna Republika Konga (Afryka)
  • Czas powstaniaokoło 1901 - 2000
  • Technikarzeźbione
  • Materiałkamień
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 33.5 cm (wysokość)
      • 13.7 cm (szerokość)
  • Miejsce zebrania w terenieDemokratyczna Republika Konga (Afryka)
  • Sposób nabyciadarowizna
  • Odpowiedzialny działDział Kultur Pozaeuropejskich
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Rzeźbiona w biało-szarym kamieniu dość duża postać kobiety w pozycji siedzącej. Na jej kolanach usadzono dwie mniejsze postaci antropomorficzne – dzieci. Część twarzowa postaci kobiecej ma cechy negroidalne: wydatne, lekko rozchylone usta oraz szeroki u nasady nos. Widoczne spiłowane zęby. Oczy duże, otwarte, na ich wysokości umieszczono duże uszy. Rzeźbie zaznaczono fryzurę, która wygląda jak spiczasta czapka. Jej ręce i nogi ozdobiono bransoletami, które zaznaczono na ramionach oraz na wysokości kostki, a szyję masywnym naszyjnikiem, przypominającym kolię. Powyżej biustu wyrzeźbiono przepaskę. Ręce postaci zgięte w łokciach, puszczone wzdłuż tułowia, nie przylegają do ciała kobiety. Jej nogi zgięto w kolanach i usadzono na nich bokiem do matki dzieci. Dzieciom zaznaczono rysy twarzy: wydatne usta, szeroki u nasady nos oraz duże oczy. Ich rączki zgięte w łokciach oparto na udach, natomiast nogi zgięte w kolanach przylgnęły do nóg matki. Kobieta dłońmi podtrzymuje dzieci na wysokości ich pleców. Z tyłu figury, na plecach wyrzeźbiono przepaskę i głęboką linię grzbietową. Kobieta siedzi na kanciastym stołku, który usytuowano na lekko zaokrąglonej, prostokątnej podstawie, ozdobionej ukośnymi nacięciami. Widoczne rysy oraz ślady klejenia na prawym nadgarstku postaci kobiecej.

Rzeźba ntadi (liczba mnoga mintadi) prezentuje kobietę trzymającą dzieci. Bakongo wierzą, że przedstawienie to związane jest z płodnością. Uosabia obfitość i ma zapewniać ochronę przychodzącej na świat nowej generacji. Mintadi są portretami symbolicznymi. Najczęściej przedstawiają zmarłych naczelników, szefów wioski. Artyści starali się uchwycić osobowość postaci, oddać jej majestatyczność, potęgę i mądrość. Cechy indywidualne natomiast nadawali za pomocą szczegółów, takich jak czapki, laski, fryzury, skaryfikacje, naszyjniki i bransolety, które miały wskazać również na pozycję społeczną. Omawiana postać najprawdopodobniej przedstawia kobietę pochodzącą z elity społecznej. Ma liczne ozdoby, które są oznaką przynależności do arystokracji. Jej ręce i nogi ozdobiono bransoletami, które zaznaczono na ramionach oraz na wysokości kostek, a szyję masywnym naszyjnikiem, przypominającym kolię. Kobiety z wysokiej warstwy społecznej zakładały ciężką biżuterię, która miała świadczyć o ich bogactwie i godności. Bransolety na kostkę nazywano dienge dia kulu. Były to ozdoby masywne, które ważyły do trzech kilogramów, podobnie jak naszyjniki dienge dia nsingu wykonane z bogato zdobionej miedzi. Obliczono, że zamożna kobieta mogła nosić około 10 kilogramów biżuterii. Oznaką kobiety z elity jest także fryzura przypominająca spiczastą czapkę oraz spiłowane zęby. Wśród Bakongo kobieta ze spiłowanymi zębami uważana jest za ideał piękna. Duże zęby uważa się za nieatrakcyjne, porównywane z zębami kozy. Natomiast ostro spiłowane nazywane są „zębami śmiejącymi się”. Mintadi były stawiane na ołtarzach domowych i cmentarzach – grobach szefów wioski, rodziny oraz ich matek i żon.

Katarzyna Findlik-Gawron

magazyn