• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany - Kissi

Głowa

  • przedmiot obrzędowy, figura
Głowa
913
214
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • nakrycia głowy
  • fryzury
  • duchy > duchy opiekuńcze
  • figurki szczęścia
  • figurki powodzenia
  • afrykańskie rzeźby kamienne
  • kulty > kult agralny
  • kulty > kult przodków
  • kulty > kult zmarłych

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/AF/658
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany - Kissi
  • NazwaGłowa
  • Miejsce powstaniaGórna Gwinea, region geograficzny (Afryka)
  • Czas powstania1901 - 2000
  • Technikarzeźbienie
  • Materiałsteatyt
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 8 cm (wysokość)
      • 5.5 cm (szerokość)
  • Miejsce zebrania w terenieLiberia (Afryka)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Kultur Pozaeuropejskich
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Rzeźbiona w szarobeżowym steatycie głowa ludzka z masywną szyją, stojąca na okrągłej podstawie, o charakterystycznym uczesaniu lub nakryciu głowy w formie płaskiego ornamentu kostkowego, który z tyłu głowy jest niewidoczny, prawdopodobnie starty. Twarz ma cechy negroidalne: wydatne usta oraz płaski, szeroki u nasady nos. Na wysokości dużych oczu w formie półokręgów znajduje się duże ucho w kształcie półkola. | CZEMU UCHO A NIE USZY? GŁOWA MA TYLKO JEDNO UCHO? - Tak, głowa ma tylko jedno ucho.| Na powierzchni widoczne są rysy, mikropęknięcia oraz przetarcia. 

Figury nomolisia (liczba pojedyncza nomoli) oraz pomda lub pomta (liczba pojedyncza pomdo) odkrywane są przy okazji prac rolnych w Sierra Leone oraz w sąsiedniej Gwinei. W Sierra Leone nazywane są nomolisia, natomiast w Gwinei pomda. Ich pojawienie się odczytywane jest jako dobry znak. Kissi traktują wykopywane figurki jak powracających przodków, natomiast współcześni mieszkańcy Sierra Leone uważają je za duchy opiekujące się plonami. Mimo pewnych podobieństw, figurki te różnią się nieco stylem. Rzeźby pomda zazwyczaj przestawiają postać ludzką w pozycji siedzącej z krótkimi, przykurczonymi nogami, dużą głową i wyrazistą twarzą o grubych rysach, wypukłych oczach, szerokim i płaskim nosie. Natomiast nomolisia mają duże okrągłe głowy, wyłupiaste oczy, pełne nosy z wyraźnie zaznaczonymi nozdrzami oraz często otwarte usta z widocznym uzębieniem.

Zarówno nomolisia jak i pomda są rzadko spotykane w muzealnych kolekcjach. Niejasny jest cel ich powstawania. Problem sprawia również ich datowanie oraz określenie grupy etnicznej, której przedstawiciele je wykonali (oba typy figurek nie są wytworami ich obecnych użytkowników). Pierwotnie prawdopodobnie były to przedstawienia postaci obdarzonych kultem, chwałą czy dostojeństwem. Współcześnie traktowane są jako figurki powodzenia oraz strażnicy ogniska domowego.

Katarzyna Findlik-Gawron

magazyn