• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Kändler, Johann Joachim (1706-1775) - Meissener Porzellanmanufactur

Dzban z personifikacją żywiołu wody

  • dzban, dekoracja
Dzban z personifikacją żywiołu wody
789
102
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • motywy > motywy przyrodnicze
  • motywy > motywy antyczne
  • August II Mocny (1670-1733)
  • porcelana miśnieńska
  • mitologia > mitologia rzymska > Neptun (mitologia)
  • syreny (mitologia)
  • putta
  • marynistyka
  • statki > łodzie > łodzie żaglowe
  • morza
  • fale > fale morskie

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/H/141
  • Autor/WytwórcaKändler, Johann Joachim (1706-1775) - Meissener Porzellanmanufactur
  • NazwaDzban z personifikacją żywiołu wody
  • Miejsce powstaniaMiśnia (Europa; Niemcy; Saksonia; powiat Miśnia)
  • Czas powstania1741 - 1910
  • Technikawyrób manufakturowy, malowanie, naszkliwne, podszkliwne
  • Materiałporcelana
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 65 cm (wysokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Znak odręczny:
    • miecze takie są elementem tarczy herbowej elektorów saskich:
    • Dwa skrzyżowane miecze
    • ; Meissener Porzellanmanufactur
    • 2. Znak odręczny:
    • miecze wydłużone w pionie, rekojeści na dole, ostrza na górze:
    • 40 (poniżej między cyfrą 4 i 0 malutka czerwona kropka, oraz za cyfrą 0 malutka czerwona kropka)
    • 3. Napis:
    • znak manufaktury porcelany w Miśni, wykonany ręcznie podszkliwnie (pod glazurą) kobaltem:
    • 320 (przy cyfrze 0 wyryta malutka kropka)
    • 4. Napis:
    • kolor granatowy, :
    • 147
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działMuzeum Historii Szczecina
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Okazały porcelanowy dzban z bogatą dekoracją. Na wysokiej stopie wydatny brzusiec o elipsoidalnym przekroju, szyja wąska, wylew długi, uniesiony w górę, esowato wygięte ucho przymocowane do brzegu naczynia i górnej części brzuśca. Stopa na okrągłej, złoconej plincie w kształcie półwałka, oddzielona od brzuśca szerokim złotym wałkiem. Reliefowa dekoracja stopy dzieli się na 3 pasma: dwa górne w kolorze liliowym mają formę zmarszczonych fal, dolne - bladoróżowe - przechodzi od fali do formy falbanki, nawiązując fakturą do powierzchni muszli. Na tym tle umieszczono pełnoplastyczne przedstawienia 5 ryb (delfinów ?) o okrągłych głowach z dużymi oczami i ogonach uniesionych do góry, które ześlizgują się po falach i plują wodą. Brzusiec dekorowany reliefowym przedstawieniem morza, którego szmaragdowo-białe fale zmieniają na horyzoncie barwę na błękitną. Na tle morza pełnoplastyczne przedstawienie rydwanu Neptuna - czterokonny zaprzęg wynurzający się z fal. Ukazane w dynamicznych pozach konie widoczne są z przodu, zady giną w falach. Ponad zaprzęgiem, na skraju brzuśca i szyi wazy, umieszczona została figurka Neptuna w zielonym wieńcu na głowie, siedzącego w swobodnej pozie na biało-liliowej muszli i trzymającego lejce w lewej dłoni. Nagie ciało starca otacza poruszana wiatrem ciemnoróżowa draperia. Neptun unosi prawą dłoń do skroni i spogląda za siebie w stronę syreny - ukazanej poniżej ucha wazy - wynurzającej się z fal za zaprzęgiem. Syrena o dwóch ogonach rybich, w które zamieniają się jej nogi na wysokości ud, unosi w górę ramiona i płynie za rydwanem. Na brzuścu pomiędzy syreną a rydwanem zawinięty rybi ogon, powyżej unosząca się na falach flotylla okrętów żaglowych z flagami francuskimi. Na szyi, oddzielonej od brzuśca złotym profilem, na białym tle malowane naszkliwnie owady: ważki, żuki itp. Ucho w formie zwiniętego pęku roślin wodnych przewiązanych bladoróżową wstęgą z wplecionymi kwiatkami. Wylew wydłużony, szeroki, uniesiony w górę, o falistym brzegu. Jego zewnętrzna część wygląda jakby zbudowana była z nakładających się na siebie fragmentów muszli w barwie fioletu. Wazę wieńczy figurka leżącego na brzuszku amorka, wspartego o brzeg wylewu i szczyt ucha, ku któremu jest zwrócony. Nagą postać otacza unoszona wiatrem, jasnozielona draperia. Amorek podtrzymuje rękę pełnoplastyczną, wielobarwną girlandę, splecioną z wodnych kwiatów i muszli, opadającą wzdłuż szyi wazy ku postaci Neptuna.

W kilku miejscach wystające elementy dekoracyjne ułamane.Ubytki w następujących miejscach: skrzydło amorka, ogony syreny, lejce, ukruszone kwiaty w girlandzie, uszy u koni, wieniec Neptuna.

Wyroby słynnej miśnieńskiej porcelany, jako przedmioty zbytkowne, służące wyłącznie celom dekoracyjnym, nie utylitarnym, cieszyły się ogromną popularnością wśród ludzi zamożnych. Ich posiadanie świadczyło o statusie majątkowym oraz wysublimowanym guście. Wysoko ceniono zwłaszcza dzieła wykonane przez Johanna Joachima Kändlera (1706–1775), mistrza rzeźbiarzy i dekoratorów porcelany. Był synem pastora i urodził się w Fischbach w Niemczech, gdzie odebrał klasyczne wykształcenie. Jako młodzieniec odznaczający się doskonałą znajomością mitologii grecko-rzymskiej, darem wnikliwej obserwacji natury, a przede wszystkim wysokimi umiejętnościami rzeźbiarskimi i pomysłowością, trafił na praktykę rzeźbiarską na dwór drezdeński. Jego talent został szybko zauważony przez samego Augusta II Mocnego (1670–1733), co zaowocowało zatrudnieniem go w 1731 roku w charakterze modelarza, rzeźbiarza, projektanta, dekoratora i wreszcie kierownika działu rzeźby w miśnieńskiej manufakturze porcelany. Kändler traktował porcelanę jak materiał rzeźbiarski i dekorował jej powierzchnię malowidłami. Stał się najznakomitszym artystą i wizjonerem w tej dziedzinie rzemiosła. Wytworzone przez niego przedmioty nierzadko zyskiwały status porcelanowych arcydzieł, charakteryzujących się ogromną szczegółowością detali, swobodnym urokiem stylu rokoko, ale także realizmem. Pozostawił po sobie tysiące dzieł, które podziwiać możemy w najsławniejszych muzeach świata.
W XIX stuleciu manufakturę królewską zmodernizowano, wprowadzając do procesu produkcji metody przemysłowe. W 1910 roku z okazji dwóchsetlecia istnienia odlano wiele figurek według osiemnastowiecznych modeli Kändlera. Jej znakiem towarowym niemal od początku istnienia są skrzyżowane miecze – element tarczy herbowej elektorów saskich.

Małgorzata Peszko

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Historii Szczecina, ul. Księcia Mściwoja II 8, Szczecin