• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany

Guz rozetowy

  • strój męski, akcesoria, ozdoba stroju, ozdoba
Guz rozetowy
675
130
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • guzy > guz rozetowy
  • guzik
  • akcesoria stroju męskiego
  • akcesoria
  • ozdoba
  • ozdoby
  • ozdoba stroju
  • klejnoty > klejnoty rodzinne
  • grapen
  • skarb
  • złotnictwo
  • wyroby jubilerskie
  • patrycjat
  • patrycjusz

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/H/869/1
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany
  • NazwaGuz rozetowy
  • Miejsce powstaniaPomorze Zachodnie, region historyczny (Europa)
  • Czas powstaniaprzełom XIV i XV wieku
  • Technikacyzelowanie, sztancowanie, lutowanie, kucie
  • Materiałpozłacane; srebro
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 1.24 cm (wysokość)
      • 5.47 cm (średnica)
      • 13.1582 g (masa)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działMuzeum Historii Szczecina
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Rozeta sześciopłatkowa, w centrum wklęsła z płasko wywiniętym kołnierzem, ozdobionym trzema pasami tłoczonych punktów, imitujących granulację. W centrum ślad po aplikacji w postaci lutu cynowego. Powierzchnia spodnia ze śladami kucia z przylutowanym w centrum uszkiem do przyszywania do odzieży.

W okresie gotyku szczególnie atrakcyjne stały się srebrne ozdoby w postaci naszywanych na ubrania rozetek, plakietek, czy ażurowych guzów. Dzięki źródłom ikonograficznym wiemy, że guzy mogły służyć także do zapinania odzieży, np. rękawów. Miało to związek z rozpowszechnieniem się w XIV wieku mody na stroje przylegające do ciała. Tego typu przedmioty, wraz z metalowymi elementami pasa oraz srebrnymi monetami pomorskimi zostały odkryte w 1999 roku w Szczecinie, w tzw. skarbie z Podzamcza. Wśród ozdób wyróżnia się komplet guzów, w tym jeden sześciopłatkowy rozetowy ze śladami cyzelowania. Technika ta polega na artystycznym wykańczaniu metalowych przedmiotów za pomocą specjalnych punc cyzelerskich oraz pilników, dłut i młotków złotniczych. Guzy, zwane czasem guzikami, należą do ozdób rzadko odkrywanych w późnośredniowiecznych nawarstwieniach kulturowych, w trakcie badań wykopaliskowych. Ma to najpewniej związek z szybkimi przemianami w modzie i przerabianiem „niemodnych” guzów, brosz i sprzączek na nowe.

Małgorzata Peszko

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Historii Szczecina, ul. Księcia Mściwoja II 8, Szczecin