Grenadier pomorski II

• Sposób nabyciapozyskanie własne
• Odpowiedzialny działDział Sztuki Dawnej
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Ekspresyjnie przedstawiona w szarym granicie głowa mężczyzny w trójgraniastym kapeluszu o marsowej twarzy, pokrytej bruzdami. Jeden z rogów trikorna, osadzony bezpośrednio nad dużym, zmarszczonym u nasady nosem przedłuża oś symetrii twarzy. Oczy mężczyzny są przymrużone, brwi ściągnięte, kąciki pełnych ust skierowane w dół, uwidaczniając dwie bruzdy biegnące wzdłuż nosa aż do brody. Oszczędnie modelowana, niewygładzona, a przez to porowata powierzchnia granitu podkreśla zmęczoną cerę i niezadowolenie przedstawione na dojrzałej twarzy bez zarostu.

Joachim Utech wywodzący się z rodziny notowanych od XVIII wieku mistrzów budowlanych i rzeźbiarzy rozpoczął naukę artystycznego fachu w berlińskiej pracowni Georga Wrby. Wkrótce terminował w zakładzie sztukatorskim Brägera w Kołobrzegu. Jesienią 1907 roku rozpoczął studia w Kunstschule des Westens w Charlottenburgu, m.in. w pracowni Georga Kocha. Po odbyciu służby wojskowej w Gdańsku powrócił do Berlina, by u Waltera Hauschilda kontynuować studia, które ukończył egzaminem państwowym z rysunku w 1912 roku, a w następnym z przedmiotów zawodowych. Umiejętności doskonalił w lipskiej akademii, gdzie po powrocie z pierwszej wojny światowej, z frontów wschodniego i włoskiego, rozpoczął karierę artystyczną, prowadząc zajęcia w Wyższej Szkole dla Dziewcząt. Przez kilka lat mieszkał w Insterburgu (Czerniachowsk nad Pregołą) w Prusach Wschodnich, pracując jako nauczyciel rysunku. W 1925 roku powrócił do rodzinnego Białogardu, prowadził zajęcia plastyczne w miejscowym gimnazjum, a w swoim atelier sąsiadującym z domem poświęcał się pracy twórczej. 1 marca 1945 roku Utech wraz z rodziną opuścił Białogard i przeniósł się wpierw do Eyendorfu pod Lüneburgiem, a następnie osiadł w Lüneburgu. Ostatni okres życia, po powrocie z kliniki w Daxweiler, spędził w domu dla wypędzonych z ojczyzny artystów i naukowców w Marburgu.

Wykonana w szarym granicie, reprezentująca dojrzał styl artysty rzeźba Grenadier pomorski II, to pełen ekspresji surowy, uproszczony w formie męski wizerunek, będący bardziej uniwersalnym przedstawieniem typu charakteru niż portretem konkretnej postaci. Rzeźba została zakupiona w 1943 roku do zbiorów szczecińskiego Pomersches Landesmuseum.

Dariusz Kacprzak