• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany

Ość dziewięciozębna kandelabrowa

  • oścień, narzędzie kolne
Ość dziewięciozębna kandelabrowa
655
133
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Kreisheimatmuseum Belgard / Parsente (1924-1945) - kolekcja
  • Muzeum regionalne w Białogardzie (1945-1952) - kolekcja
  • rybacy
  • kultura rybacka Pomorza Zachodniego
  • kultura rybacka

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/E/1026
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany
  • NazwaOść dziewięciozębna kandelabrowa
  • Miejsce powstaniaPomorze Zachodnie, region historyczny (Europa)
  • Czas powstania1891 - 1910
  • Technikaksero czarno-białe, kucie, kowalska
  • Materiałżelazo; sznur konopny
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 34.5 cm (wysokość)
      • 15 cm (szerokość)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Etnografii Pomorza
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Ość dziewięciozębna, wykonana z kutego żelaza. Oś narzędzia stanowi ząb z trójkątnym grotem, zakończony oplecioną konopnym sznurkiem stożkowatą tuleją. W górnej części tulei dwa niewielkie, umieszczone naprzeciwlegle względem siebie otwory.  Ząb o zwężających się ku dołowi ściankach. W górnej i dolnej części mający przekrój prostokątny, w środkowej zbliżony do okrągłego. Blisko jego nasady znajdują się, na prostopadłych względem siebie ściankach, dwa przechodzące na wylot prostokątne otwory, w których mocowane są po dwie pary łukowato wygiętych ku dołowi ramion (pozostałych zębów) zakończonych pojedynczymi zadziorami (jednego zadziora brak). Ułożenie ramion nadaje narzędziu formę kandelabrową.

Narzędzia kolne należą do najstarszych i zarazem najbardziej rozpowszechnionych narzędzi rybackich. Na Pomorzu, w XIX i na początku XX wieku, najpopularniejszymi z nich były ości wielozębne, zwane też ościeniami. Uznawano je za przydatniejsze od ości jednozębnych, ponieważ lepiej nadawały się do chwytania mniejszych ryb. Ościenie wielozębne różniły się między sobą konstrukcją, techniką wykonania, wielkością i kształtem. Na różnice te wpływało kilka czynników, do których można zaliczyć dostosowanie do wielości odławianych ryb, dopasowanie narzędzia do środowiska bytowania określonych gatunków oraz tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie. W zbiorach rybackich Działu Etnografii Pomorza Muzeum Narodowego w Szczecinie znajdują się trzydzieści dwie ości wielozębne. Większość z nich ma kształt tzw. tulipanowy lub prostokątny, jedna z nich przypomina kandelabr. Osią jest ząb o trójkątnym grocie, wokół którego umieszczone są mniejsze zęby, w sumie jest ich dziewięć. Ość kandelabrowa wykonana została na przełomie XIX/XX wieku na terenie Pomorza Zachodniego. Jest jednym z zabytków przejętych przez Muzeum Pomorza Zachodniego (obecnie Muzeum Narodowe w Szczecinie), ze zlikwidowanego w 1951 roku Muzeum Regionalnego w Białogardzie.

Agnieszka Słowińska