• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
wykonawca indywidualny (hafciarz) - pyrzyczanie

Chusta

  • strój ludowy
Chusta
716
122
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • pyrzycka kultura ludowa
  • haft
  • strój ludowy

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/E/693
  • Autor/Wytwórcawykonawca indywidualny (hafciarz) - pyrzyczanie
  • NazwaChusta
  • Miejsce powstaniapow. pyrzycki, woj. zachodniopomorskie
  • Czas powstania2. połowa XIX wieku
  • Technikawyrób domowy
  • Materiałhaft płaski kładziony; taśma pasmanteryjna; szych; cekiny; kordonek; tkanina wełniana
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 113 cm (wysokość)
      • 103 cm (szerokość)
  • Miejsce zebrania w terenienieznane
  • Sposób nabyciazbiory Landesmuseum Stettin
  • Odpowiedzialny działDział Etnografii Pomorza
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

z wełnianej, ciemnozielonej tkaniny, zdobiona haftem płaskim kładzionym , którego głównym motywem są rozłożyste wielopłatkowe kwiaty w kolorze czerwonym, ułożone w trzech rzędach, jeden nad drugim, w rzędzie dolnym kwiatki mniejsze. Środki kwiatów , o kolorach niebieskim, żółtym i zielonym układają się w różne wzory florystyczne. każdy z kwiatów obwiedziony jest złotym sznureczkiem. Pomiędzy większymi dodatkowo wyhaftowane są drobniejsze kwiatki. całość zdobiona także cekinami. Pomiędzy kwiatami w rogu napis: " Constantine Plath" oraz data:"1866". haft jest umieszczony tylko na połowie chusty, którą obszyto pasmanteryjną lamówką z frędzlami.

Chusta naramienna jest elementem pyrzyckiego stroju ludowego. Wykonana z cienkiej, wełnianej tkaniny koloru zielonego zdobiona jest różnokolorowym haftem płaskim kładzionym o motywach kwiatowych, z dominacją czerwieni. Umieszczony w rogu delikatny haft z napisem „Constantine Plath” oraz data „1866” wskazują na prawdopodobne personalia właścicielki i datę powstania chusty. Jej zielony kolor to informacja, że była to młoda, niezamężna kobieta, a bogactwo haftu, zastosowanie do jego podkreślenia złotego sznureczka i cekinów oraz lamówki z frędzlami świadczą o jej dobrej sytuacji materialnej. Bogato zdobiona chusta jest elementem odświętnego ubioru, którego zakup, nawet dla osób zamożnych, był wyzwaniem finansowym. Strój stanowił swoistą lokatę kapitału i często w całości lub częściowo przechodził z pokolenia na pokolenie. Chusta jest wyszywana tylko po jednej stronie, co wskazuje na dobrą sytuację materialną osoby ją noszącej. Tkanina na chusty z cienkiej wełny (w XIX wieku z fabrycznego kaszmiru) była droga. Uboższe pyrzyczanki haftowały chusty na całej ich powierzchni. Oszczędzając na materiale, na jednej połowie wykonywały haft „czerwony” do „wesołych” uroczystości, na drugiej połowie w hafcie dominował żałobny kolor niebieski. Gdy zaszła potrzeba składały chustę tą stroną do wierzchu, która odpowiadała zaistniałej sytuacji. Chusta pochodzi z lat sześćdziesiątych XIX wieku, czyli z okresu największego rozkwitu pyrzyckiego ubioru ludowego.

Iwona Karwowska

magazyn