• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany - Autor nieznany

Matryca do drukowania tkanin

  • matryca drukująca
Matryca do drukowania tkanin
625
136
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • farbowanie tkanin
  • farbiarstwo ludowe
  • Pommersches Landesmuseum in Stettin (1927-1945) - kolekcja
  • technika ozdabiania tkanin
  • ozdabianie tkanin
  • drukarstwo tekstylne
  • druk na tkaninie

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/E/528
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany - Autor nieznany
  • NazwaMatryca do drukowania tkanin
  • Miejsce powstaniaPomorze Zachodnie, region historyczny (Europa)
  • Czas powstania1701 - 1900
  • Technikasnycerska
  • Materiał materiał organiczny > materiał pochodzenia roślinnego > drewno
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 5.9 cm (wysokość)
      • 28.8 cm (szerokość)
  • Miejsce zebrania w terenienieznane
  • Sposób nabyciapozyskanie własne
  • Odpowiedzialny działDział Etnografii Pomorza
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Matryca drewniana do drukowania tkanin, wyrób rzemieślniczy. Wykonana z dwóch wąskich, podłużnych desek. Deski sklejone ze sobą. Boki matrycy rozszerzające się ku dołowi, jeden z krótszych boków ścięty i z zaokrąglonym jednym z naroży. W bocznych powierzchniach deski górnej wyrobione płytkie żłobienia stanowiące uchwyt. W  desce dolnej wykonany w drewnie wypukły ornament o motywie roślinno- geometrycznym. Na wzór składają się dwie, utworzone z małych gałązek rozety ułożone przemiennie z dwoma grupami czterech pięciopłatkowych kwiatków, blisko których znajduje się po jednym elemencie przypominającym w kształcie literę C. Równolegle do jednego z brzegów dłuższych biegnie szereg małych trójkątów. Krawędź deski żłobkowana, w jednym z naroży wbity gwoździk.

Drukarstwo tekstylne jest starą i znaną w wielu miejscach na świecie techniką ozdabiania tkanin. Pierwsze narzędzia do druku na tkaninie były bardzo proste. Ludzie wykonywali stemple o nieskompilowanych wzorach, z łatwo dostępnych surowców, takich jak kawałek drewna czy ziemniak. Z czasem zaczęto tworzyć formy, z użyciem których można było otrzymywać coraz bardziej precyzyjne i kunsztowne wzory. Matryce do drukowania tkanin często wykonywano z dwóch desek: w twardym i wytrzymałym gatunku drewna ryto ornament, a w miękkim i lżejszym żłobiono zagłębienia, które pełniły funkcję uchwytu, obie części łączono. Dzięki takiemu rozwiązaniu całość była stosunkowo lekka. Klocki drukarskie mogły mieć różne kształty, uzależnione od tego, w jakim celu miały być stosowane. Najczęstsze były formy o kształcie zbliżonym do kwadratu – służyły do drukowania dużych połaci tkaniny. Naroża ozdabiano za pomocą klocków w kształcie ćwierci koła. Wąskimi, prostokątnymi formami drukowano krawędzie materiału. Przykładem takiej formy jest znajdująca się w zbiorach etnograficznych Muzeum Narodowego w Szczecinie matryca z roślinno-geometrycznym ornamentem, wykonanym w całości w drewnie techniką snycerską. Na wzór składają się dwie utworzone z niewielkich gałązek rozety, ułożone przemiennie z dwoma grupami pięciopłatkowych kwiatków. Wzór uzupełnia biegnący wzdłuż jednego z dłuższych boków szereg trójkącików. Takie połączenie motywów roślinnych z geometrycznymi, występowało na klockach drukarskich powszechnie. Matryca pochodzi ze zbiorów Pommersches Landesmuseum Stettin.

Agnieszka Słowińska