• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (kowal)

Miecz dwusieczny

  • broń, miecz
Miecz dwusieczny
902
113
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • militaria
  • miecznictwo
  • płatnerstwo

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/22222
  • Autor/Wytwórcanieznany (kowal)
  • NazwaMiecz dwusieczny
  • Czas powstania801 - 850
  • Technikakucie, ciągnięcie, zgrzewanie, wyklepanie, szlifowanie
  • Materiałżelazo
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 87.5 cm (wysokość)
      • 5.25 cm (szerokość)
      • 1000 g (masa)
  • Kolekcjaśredniowiecze
  • Miejsce zebrania w terenieGocław (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Na zachowanym całkowicie mieczu widoczne są ubytki korozyjne. Dwusieczna głownia posiada szerokie zbrocze, widoczne nieomal na całej jej długości. Masywny trzpień zwęża się ku głowicy i ma rozklepany koniec, unieruchamiający jej nakładkę. Jelec jest prosty, o owalnym przekroju, a głowica ma podstawę analogiczną do jelca, lecz nieco od niego mniejszą i trójkątną nakładkę z wyraźnie zaznaczonym podziałem na siedem części. Elementy rękojeści są zdobione. Ornament składa się z pionowych, dość szerokich pasów, pomiędzy które wkomponowano motywy wykonane z plecionego drutu. Głownia została skonstruowana z 6 laminowanych prętów, zestawionych naprzemiennie i zeszlifowanych do uzyskania wzoru gwiaździstego. Tak przygotowaną centralną partię zgrzano obustronnie z nakładkami ostrzowymi.

Miecz żelazny, wybagrowany pod koniec XIX wieku podczas pogłębianiu koryta Odry w Szczecinie, określany jako Szczecin-Gocław II.

W budowie miecza wyróżnia się dwa zasadnicze elementy: głownię i rękojeść. Głownia, zwana też brzeszczotem lub klingą, jest częścią roboczą, służącą do zadawania ciosów. W tym przypadku mamy do czynienia z głownią dwusieczną (obosieczną), co oznacza, że obie krawędzie są ostre. Na jej powierzchni natomiast, na niemal całej długości, widoczne jest wgłębienie zwane zbroczem. Głownię od rękojeści oddziela prosty, owalny w przekroju jelec. Rękojeść kończy trójkątna profilowana nakładka, z wyraźnie zaznaczonym podziałem na siedem części. Miecz Szczecin-Gocław II wyróżnia się zdobieniem rękojeści. Ornament składa się z pionowych, dość szerokich pasów, pomiędzy które wkomponowano motywy wykonane z plecionego drutu.

Miecz szczeciński poddany został analizie metaloznawczej, która wykazała, że głownia składa się w części środkowej z sześciu warstw, na przemian wysokowęglowych i niskowęglowych laminowanych prętów zeszlifowanych do uzyskania wzoru gwiaździstego. Do tak przygotowanej centralnej partii dogrzano obustronnie nakładki ostrzowe.

W typologii mieczy wczesnośredniowiecznych skandynawskiego badacza Jana Petersena miecz Szczecin-Gocław II oznaczony został jako typ K okazów z wielodzielnymi nakładkami na głowicach. Z terenu Polski znane są tylko dwa miecze tego typu uznawane za wyroby zachodnioeuropejskie, datowane na 1. połowę IX wieku.

Wymiary miecza: długość całkowita 87,5 cm, długość głowni 73,5 cm, szerokość 5,25 cm, grubość 0,4 cm, waga 1000 g.

Sławomir Słowiński

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin