• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (rzemieślnik)

Zapinka żółwiowata

  • ozdoba, fibula, zapinka
Zapinka żółwiowata
2201
272
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wczesne średniowiecze
  • cmentarzyska
  • kurhany
  • wyposażenie > wyposażenie grobowe
  • ozdoby > ozdoby stroju
  • stroje > stroje kobiece
  • sztuka skandynawska
  • styl Borre
  • ornamenty > ornamenty zoomorficzne

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/18307
  • Autor/Wytwórcanieznany (rzemieślnik)
  • NazwaZapinka żółwiowata
  • Czas powstania840 - 980
  • Technikaodlewanie
  • Materiałstop miedzi
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 11.3 cm (wysokość)
      • 6.4 cm (szerokość)
  • Kolekcjaśredniowiecze
  • Miejsce zebrania w terenieŚwielubie (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciapozyskanie własne
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Zapinka ma kształt wydłużonego owalu. Przedmiot jest częściowo uszkodzony bez zachowanej szpili. Powierzchnia fibuli jest bogato ornamentowana motywami zoomorficznymi. Na detal zdobniczy składa się osiem pól wyznaczonych przez krzyżujące się wstęgi. W punktach ich przecięcia znajdują się ślady po siedmiu wypukłych guzkach. Na sześciu z ośmiu pól znajdują się motywy zwierzęce bliskie skandynawskiej sztuce w stylu Borre. Na trzech z czterech zachowanych pól zlokalizowanych w narożnikach fibuli występują zwierzęta chwytające swoimi szponami ciała innych stworzeń. Dwa kolejne naprzeciwległe pola, usytuowane w środkowej części odpowiadają dwóm łukowato wygiętym w biodrach zwierzętom - być może są to konie z głowami skierowanymi w swoją stronę. Pozostałe dwa pola zawierają przedstawienia zwierzęcych masek z połączonymi ze sobą zaciśniętymi łapami.

Zapinkę żółwiowatą odkryto w 1897 roku podczas amatorskich badań przeprowadzonych przez H. Meiera na cmentarzysku kurhanowym w Świelubiu gm. Dygowo, pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie. Nekropolia w Świelubiu liczy blisko 100 kurhanów. Do tej pory przebadano łącznie 36 grobów zawierających pochówki męskie oraz żeńskie, w których znaleziono wiele cennych zabytków o skandynawskim pochodzeniu. Wśród nich znajdowały się przedmioty znane pod nazwą fibul żółwiowatych czy miseczkowatych, które wykorzystywane były do spinania kobiecych szat na ramionach. Zapinka odkryta w 1897 roku była częścią wyposażenia grobowego należącego do kobiety pochowanej w obrządku ciałopalnym. Fibulę wykonano ze stopu miedzi metodą odlewu. Jest częściowo uszkodzona, bez zachowanej szpili. Powierzchnia fibuli jest bogato ornamentowana motywami zoomorficznymi bliskimi skandynawskiej sztuce stylu Borre datowanej na koniec drugiej połowy IX do drugiej połowy X wieku. Na detal zdobniczy składa się osiem pól wyznaczonych przez krzyżujące się wstęgi. W punktach ich przecięcia jest siedem wypukłych guzków. Na trzech z czterech zachowanych stref występują zwierzęta chwytające swoimi szponami ciała innych stworzeń. Dwie kolejne odpowiadają dwóm łukowato wygiętym w biodrach zwierzętom – być może są to konie z głowami skierowanymi w swoją stronę. Pozostałe dwa pola zawierają przedstawienia zwierzęcych masek połączonych ze sobą zaciśniętymi łapami.

Grzegorz Durdyń

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin