• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany

Brakteat

  • moneta
Brakteat
652
96
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • brakteat
  • skarby
  • Skandynawia
  • złoto
  • okres wędrówek ludów

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/22255/116
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany
  • NazwaBrakteat
  • Miejsce powstaniaSkandynawia (region, Europa północna, Płw. Skandynawski, Gotlandia, Olandia, Bornholm, Wyspy Duńskie))
  • Czas powstania
  • Technikawybijanie
  • Materiałzłoto
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 2.4 cm (średnica)
      • 2.91 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Stempel:
    • wykonany stemplem menniczym:
    • ō t a
    • ; nieznany
  • Kolekcjaokres przedrzymski, rzymski i wędrówek ludów
  • Miejsce zebrania w terenieSuchań (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciabadania terenowe
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Złoty brakteat z uszkiem. Moneta wybita jest tylko z jednej strony, bez rewersu. Uszko posiada trzy żeberka. Na brakteacie znajduje się mocno stylizowany wizerunek jeźdźca na koniu idącym w lewo. Pomiędzy głową jeźdźca i konia znajduje się napis runiczny ō t a,  a pod końskim łbem swastyka. Brakteat jest zdobiony na obwodzie trzema kręgami imitującymi perełkowany drut.

Cechą charakterystyczną brakteatów jest brak rewersu – ma tylko awers. Na prezentowanym brakteacie znajduje się mocno stylizowany wizerunek jeźdźca na koniu. Pomiędzy głową jeźdźca a końskim łbem znajduje się napis runiczny ō t a,  a pod końskim łbem swastyka. Brakteat jest zdobiony na obwodzie trzema kręgami imitującymi perełkowany drut. Brakteaty skandynawskie zazwyczaj zdobione są stylizowanymi wyobrażeniami głów ludzkich i całych postaci oraz przedstawieniami zwierząt. Najczęściej występują okazy zdobione postacią męską na koniu stanowią osobny typ (tzw. typ C). Około 10 % brakteatów ma krótkie napisy runiczne, znacznie więcej natomiast symbole, jak np. swastyka. Wyobrażenie jeźdźca na koniu nawiązuje do przedstawień cesarzy rzymskich, jakie znane są z monet i medalionów odkrywanych Europie centralnej i północnej. Datowane są na 2. połowę IV i początek V wieku. Zgodnie z inną interpretacją jeździec na koniu to Odyn (Wodan) jadący na koniu Sleipnirze. Identyczny brakteat odkryto w 2010 w Søtoftegård (zachodnia Zelandia). Analogie znane są ponadto z południowej Szwecji I Bornholmu. Złote skandynawskie brakteaty z napisami runicznymi stanowią unikalną kategorię zabytków. Jako inny przykład wskazać można okaz z Wapna, pow. wągrowiecki z napisem "sabar".

Bartłomiej Rogalski

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin