• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
kultura Bromme

Rdzeń wiórowy dwupiętowy

  • odpad produkcyjny, rdzeń
Rdzeń wiórowy dwupiętowy
830
165
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • schyłkowy paleolit
  • kultura Bromme
  • krzemień
  • rdzeń
  • społeczności zbieracko-łowieckie
  • krzemieniarstwo
  • kultury z liściakami

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/6496/1
  • Autor/Wytwórcakultura Bromme
  • NazwaRdzeń wiórowy dwupiętowy
  • Czas powstania-11500 - -10800
  • Technikałupanie twardym tłukiem, łupanie miękkim tłukiem, łupanie
  • Materiałkamień; krzemień; krzemień kredowy
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 6.8 cm (wysokość)
      • 4.6 cm (szerokość)
  • Kolekcjaepoka kamienia
  • Miejsce zebrania w terenieLubieszewo (województwo zachodniopomorskie; powiat gryficki)
  • Sposób nabyciabadania terenowe
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Rdzeń wiórowy dwupiętowy kultury Bromme. Zabytek wykonany został z krzemienia kredowego bardzo wysokiej jakości pozyskanego lokalnie. Rdzeń posiada dwie pięty, z których jedna to pięta główna, służąca do odbijania wiórów, natomiast druga to pięta pomocnicza, wykorzystywana do odbijania debitażu korekcyjnego. Tył rdzenia jest częściowo zaprawiany i wraz z odłupnią formują charakterystyczną, płasko-wypukłą bryłę. Rdzeń służył do odbijania trójkątnych wiórów, przerabianych następnie na groty. Zabytek pokryty jest lekką jasną patyną oraz nielicznymi rdzawymi plamami.

Rdzeń wiórowy jednopiętowy znaleziono w Lubieszewie, pow. gryficki w 1967 roku podczas badań archeologicznych kompleksu osadniczego z okresu wpływów rzymskich. Technologicznie i morfologicznie nawiązuje do tradycji krzemieniarskiej ludności schyłkowopaleolitycznej reprezentującej kulturę hamburską. Rdzeń eksploatowany był miękkim tłukiem, choć trudno stwierdzić, czy był to tłuk organiczny (kość, poroże) czy mineralny (miękka skała, np. piaskowiec). W miarę zmniejszania się objętości, rdzeń był odświeżany – pięta, czyli płaszczyzna, w którą uderzano w celu pozyskania półsurowca, była formowana licznymi odbiciami świeżącymi, tzw. świeżakami. Jednym z ostatnich działań przed całkowitym zaniechaniem eksploatacji było przygotowanie punktu do odbicia wióra od wąskiej płaszczyzny przedniej. Rdzeń porzucono najprawdopodobniej ze względu na pęknięcie, które zniszczyło część odłupni. Wytwórca podjął próbę naprawy, lecz jej skutkiem było ujawnienie jeszcze głębszego pęknięcia. Wytwórca rdzenia prawdopodobnie miał dosyć dużą wiedzę, ale co najwyżej średnie umiejętności. Świadczą o tym takie cechy, jak niezbyt zadbana krawędź, kilkukrotna zmiana orientacji rdzenia, słabe wykonanie uderzeń skutkujące złamaniami kilku wiórów oraz brak podjęcia próby naprawy wspomnianego wyżej pęknięcia.

Michał Adamczyk

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin