• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
kultura Federmesser

Tylczak typu Federmesser

  • grot, ostrze, tylczak
Tylczak typu Federmesser
1062
222
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • schyłkowy paleolit
  • krzemieniarstwo
  • społeczności zbieracko-łowieckie
  • groty
  • strzały
  • włócznie
  • oszczepy
  • Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde (1824-1945) - kolekcja
  • Pommersches Landesmuseum in Stettin (1927-1945) - kolekcja
  • Schumann, H. (przed 1887-1910) - kolekcja

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/5825/35
  • Autor/Wytwórcakultura Federmesser
  • NazwaTylczak typu Federmesser
  • Czas powstania-11900 - -11000
  • Technikałupanie, łupanie miękkim tłukiem, łuskanie
  • Materiałkamień; krzemień; krzemień kredowy
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 4.9 cm (wysokość)
      • 1.5 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • dawny numer inwentarza, subnumer:
    • 7042. 35
    • ; Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde (1824-1945)
  • Kolekcjaepoka kamienia
  • Miejsce zebrania w terenieWołczkowo (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciapozyskanie własne
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Tylczak w kształcie wydłużonego trójkąta wykonany na wiórze z krzemienia kredowego wysokiej jakości, odbitego od jednopietowego rdzenia. Drobna piętka, relatywnie płaski sęczek wióra, płaskie, rozlane fale odbicia, wyraźne skazy promieniste i prosty profil z lekkim podgięciem w części proksymalnej wskazują na odbicie wióra przy pomocy miękkiego tłuka. Jedna z krawędzi wióra została zatępiona stromym retuszem od strony wierzchniej. Widoczne na zabytku delikatne wyświecenie sugeruje długotrwałe zaleganie na powierzchni gruntu.

Tylczak typu Federmesser z Wołczkowa pow. policki, pochodzi z kolekcji 44 przedmiotów odkrytych przed 1910 rokiem przez archeologa-amatora H. Schumanna z Löcknitz, w miejscu zwanym Streitkamp. Po śmierci Schumanna cały zbiór został przekazany szczecińskiemu Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde. Dokładna lokalizacja miejsca odkrycia pozostaje nieznana, ponieważ oryginalny katalog Schumanna zaginął, a nigdy nie wykonano jego kopii. Tylczak wykonano na wiórze odbitym miękkim tłukiem, prawdopodobnie z poroża, z bryły lokalnego krzemienia kredowego bardzo wysokiej jakości. Zbiór wyrobów krzemiennych z Wołczkowa przez długi czas był uznawany za dowód najstarszego osadnictwa ludności paleolitycznej na Pomorzu. Zgodnie ze starszymi poglądami wymagała ona dobrych i stabilnych warunków środowiskowych, które ukształtowały się po ustąpieniu lodowca. Zakładano, że grupy ludzkie bytowały jedynie w środowisku, które było im już znane, w przypadku kultury Federmesser, do której zaliczony został zbiór Schumanna, w lasach brzozowo-sosnowych. Oznaczało to, że pomiędzy ustąpieniem lodowca, a stałym osadnictwem minął bardzo długi czas, nawet ok. 4–5 tysięcy lat. Tymczasem najnowsze wyniki badań nad pionierskim osadnictwem w Skandynawii wskazują, że na terenach uwalnianych od mas lodowych pierwsze rośliny pojawiają się niemal od razu przyciągając ptaki i ssaki roślinożerne, a wkrótce potem także drapieżniki i grupy ludzkie. Dobrze obrazuje to obszar dorzecza Reny we wschodniej Norwegii, na którym kolonizacja nastąpiła już ok. 100 lat po ustąpieniu lodowca.

Michał Adamczyk

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin