• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
kultura Maglemose; kultura Kongemose

Topór z rękojeścią

  • topór
Topór z rękojeścią
846
165
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • mezolit
  • jeleniowate > jelenie
  • torfowiska
  • społeczności zbieracko-łowieckie
  • Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde (1824-1945) - kolekcja
  • Pommersches Landesmuseum in Stettin (1927-1945) - kolekcja
  • obróbka drewna
  • kopanie
  • siekiery
  • ciosły
  • kilofy
  • młotki

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/22056/a-b
  • Autor/Wytwórcakultura Maglemose; kultura Kongemose
  • NazwaTopór z rękojeścią
  • Czas powstania-9600 - -5400
  • Technikazmiękczanie, cięcie, łamanie, wiercenie
  • Materiałporoże jelenie
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 22 cm (wysokość)
      • 4.5 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • nazwa stanowiska, dawny numer inwentarza:
    • KREITZIG 4987
    • ; Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde (1824-1945)
    • 2. Napis:
    • nazwa stanowiska, dawny numer inwentarza:
    • KREITZIG 4987
    • ; Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde (1824-1945)
  • Kolekcjaepoka kamienia
  • Miejsce zebrania w terenieKrzecko (wojewódzwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Topór wykonany został z poroża dorosłego, zdrowego samca jelenia szlachetnego. Jego trzonek jest fragmentem parostka innego osobnika, prawdopodobnie bardzo starego i słabego. Oba elementy nie są obecnie scalone. Żaden z nich nie ma pozostałości róży. Na ostrzu oraz obuchu bez zachowanej róży widoczne są wygładzenia powierzchni i wyłamania kompakty wynikające z użytkowania toporka. Ślady użytkowania widnieją także na trzonku w części, gdzie stykał się z toporem. Powierzchnia obu elementów jest silnie zniszczona.

Topór z poroża jelenia szlachetnego oraz parostek poroża jelenia, służący jako trzonek, odkryto w torfowisku w okolicy Krzecka, pow. świdwiński wraz z toporkiem z poroża jelenia innego typu. Surowcem do produkcji było poroże dorosłego, zdrowego samca jelenia, trzonek został wykonany z poroża prawdopodobnie bardzo starego i słabego zwierzęcia, o czym świadczy nierozwinięty parostek i cienka, krucha warstwa zewnętrzna, tzw. kompakta. W obu przypadkach nie ma róż, części poroża przylegających bezpośrednio do czaszki, dlatego nie można określić, czy surowiec do produkcji toporka i trzonka pochodził od zwierząt upolowanych, czy ze zrzutek. Wykonanie obu przedmiotów wymagało zmiękczania poroża i odłamania pożądanych fragmentów poprzedzonego odpowiednimi nacięciami. Na toporku zachowały się wyraźne ślady użytkowania na ostrzu i obuchu w postaci wyłamań kompakty i wygładzenia powierzchni, na trzonku natomiast widoczne są ubytki w miejscu, w którym stykał się z toporkiem. Zgodnie z zapiskami archiwalnymi w momencie odkrycia toporek był osadzony na trzonku. Praktyczne próby przeprowadzone w ramach archeologii doświadczalnej wykazały, że toporek z takim trzonkiem jest bardzo niewygodny w użytkowaniu.

Michał Adamczyk

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin