• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
kultura łużycka

Tutullus

  • ozdoba stroju
Tutullus
625
77
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • młodsza epoka brązu
  • importy
  • kultura nordyjska
  • brąz
  • tutullusy
  • wyposażenie
  • popielnice
  • groby > groby skrzyniowe

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/22119
  • Autor/Wytwórcakultura łużycka
  • NazwaTutullus
  • Czas powstaniaokoło -1100 - -900
  • Materiałbrąz
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 4 cm (wysokość)
      • 5 cm (średnica)
      • 47 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • 1962:215
    • ; Stralsund Museum (1859- )
  • Kolekcjaepoka brązu i wczesna epoka żelaza
  • Miejsce zebrania w terenieUnieradz, gm. Siemyśl, pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Brązowy tutullus złożony z dwóch tarczek oraz kolca. Górna tarczka posiada  zdobienie w postaci żłobków, ażuru, linii rytych, nacięć oraz motywu solarnego. Dolna tarczka ma formę koła z czterema szprychami.

Brązowy ozdobny guz, tzw. tutullus, znajdował się w urnie z prochami umieszczonej w grobie skrzynkowym, na cmentarzysku z młodszej epoki brązu (ok. 1100-900 p.n.e.) w miejscowości Unieradz. Składa się z dwóch tarczek oraz kolca. Górna tarczka ma imponujące zdobienie w postaci żłobków, ażuru, linii rytych, nacięć oraz motywu solarnego, dolna natomiast ma postać koła z czterema szprychami. Jest importem z obszarów objętych osadnictwem ludności reprezentującej kulturę nordyjską. Tutullus pochodzi z okresu zmian w systemie wierzeń, jakie dokonały się na znacznych terenach Europy. Polegały one między innymi na upowszechnieniu się kultu słońca. Zmianie uległ obrządek pogrzebowy – pochówki ciałopalne w urnach-popielnicach zastąpiły pochówki szkieletowe. Fascynacja ciałami niebieskimi znajduje też odzwierciedlenie w dodatkach do stroju, w postaci lunul i dysków – symboli księżyca i słońca. Ludności z młodszej epoki brązu nie była obca astronomia i system kalendarzowy. Ze Skandynawii znane są ryty naskalne przedstawiające motyw wędrówki słońca umieszczonego na łodzi lub na wózku konnym. Społeczności epoki brązu charakteryzuje przywiązanie do symboliki, różnego rodzaju rytuałów i cykli, m.in. życia i śmierci, dnia i nocy.

Monika Witek

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin