• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
kultura halsztacka

Guzek obręczowy

  • element uprzęży, ozdoba
Guzek obręczowy
594
68
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • jeździectwo
  • obręcze
  • uszka
  • importy
  • skarby
  • kultura duchowa
  • dary wotywne
  • bóstwa wodne
  • bagna
  • okres halsztacki
  • Pommersches Landesmuseum in Stettin (1927-1945) - kolekcja
  • Stralsund Museum (1859- ) - kolekcja

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/22106/12
  • Autor/Wytwórcakultura halsztacka
  • NazwaGuzek obręczowy
  • Miejsce powstaniaŚredniogórze Niemieckie, region geograficzny (Europa); Austria (Europa); Słowacja (Europa); Słowenia (Europa)
  • Czas powstaniaokoło -750 - -550
  • Technikaodlewanie
  • Materiałbrąz
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 1 cm (wysokość)
      • 1 mm (średnica)
      • 3 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • 2092
    • ; Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde (1824-1945)
    • 2. Napis:
    • 1962:201
    • ; Stralsund Museum (1859- )
  • Kolekcjaepoka brązu i wczesna epoka żelaza
  • Miejsce zebrania w terenieKiełpino (województwo zachodniopomorskie; powiat gryficki)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Odlany z brązu niewielki guzek składa się z kolistej obręczy, do której od spodu przymocowane jest uszko. Nierówne krawędzie obręczy są pozostałościami nadlewów.

Jest to tzw. guzek obręczowy wykonany z brązu techniką odlewu, o czym świadczą wyraźne nierówności krawędzi. Tego typu niewielkie przedmioty pełniły funkcję ozdób uprzęży końskiej. Mocowane były do skórzanych pasków uździenicy. Guzek jest elementem wyjątkowego depozytu znalezionego w 1884 roku w bagnie. W jego składzie znajdują się przedmioty rzadko spotykane, czy wręcz unikatowe w Polsce. Są to części rzędu końskiego, formy do odlewnia siekierek, fibule, okazała brzytwa i destrukty kilku wyrobów brązowych oraz żelaznych. Należy podkreślić bagienny kontekst skarbu, który może świadczyć o jego szczególnym znaczeniu związanym z wierzeniami i składaniem darów ofiarnych. Depozyt trafił do zbiorów muzealnych w Szczecinie i był tu przechowywany do sierpnia 1944 roku. Z uwagi na zbliżający się front i naloty alianckie całe znalezisko zostało ewakuowane wraz z innymi cennymi zabytkami w głąb Niemiec. Do Szczecina skarb powrócił dopiero w 2009 roku w wyniku polsko-niemieckiej wymiany dawnych zbiorów archeologicznych. Depozyt z Kiełpina, datowany na wczesną epokę żelaza, tj. okres halsztacki C (ok. 750–600/550 BC) jest wyjątkowy. Większość występujących w nim przedmiotów ma cechy wyrobów z kręgu kultury halsztackiej, której nazwa wywodzi się od cmentarzyska w miejscowości Hallstatt w Austrii. Prezentowany guzek, podobnie jak siedem bliźniaczych egzemplarzy z tego samego skarbu, uznaje się za import z południa Europy Środkowej.

Dorota Kozłowska

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin