• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
krąg kultur pól popielnicowych; kultura łużycka

Kolia paciorków z wisiorkiem

  • ozdoba ciała, kolia, wisiorek, paciorek
Kolia paciorków z wisiorkiem
572
80
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • spirale
  • rurki
  • kurhany
  • groby > groby książęce
  • pochówki ciałopalne
  • wyposażenie > wyposażenie grobowe
  • Eggers, Hans Jürgen (1906-1975)
  • badania archeologiczne
  • Pommersches Landesmuseum in Stettin (1927-1945) - kolekcja
  • Stralsund Museum (1859- ) - kolekcja

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/22091/7
  • Autor/Wytwórcakrąg kultur pól popielnicowych; kultura łużycka
  • NazwaKolia paciorków z wisiorkiem
  • Miejsce powstaniaPomorze Zachodnie, kraina historyczna (Europa)
  • Czas powstaniaokoło -1000 - -900
  • Technikaodlewanie, zwijanie, obtaczanie
  • Materiałbrąz; materiał przetworzony > szkło
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 14 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • P.S.2821d
    • ; Pommersches Landesmuseum in Stettin (1927-1945)
    • 2. Napis:
    • 1962:185
    • ; Stralsund Museum (1859- )
  • Kolekcjaepoka brązu i wczesna epoka żelaza
  • Miejsce zebrania w terenieBanie (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Delikatna kolia złożona jest z niewielkich brązowych paciorków w kształcie rurek lub spiralek o średnicy 3 mm, separowanych drobnymi kolistymi paciorkami z zielonkawego szkła. Całość wieńczy wisior z brązu przypominający miniaturowy toporek o podwójnym ostrzu albo niewielkie śmigiełko o lekko wygiętych łopatkach. Wisior od strony wierzchniej jest wypukły, a od spodniej płaski. Środkowe zgrubienie zdobią poprzeczne żłobki.

Delikatna ozdoba złożona z niewielkich brązowych rurek separowanych drobnymi paciorkami z niebieskiego szkła została zwieńczona wisiorkiem z brązu w kształcie miniaturowego topora o podwójnym ostrzu. Jest to znalezisko unikatowe. Pochodzi z grobu odkrytego na początku grudnia 1935 roku w trakcie prac ziemnych w ogrodzie pana Bose. Z powodu silnych mrozów badania wykopaliskowe pod kierunkiem szczecińskiego archeologa Hansa Jürgena Eggersa podjęto dopiero wiosną 1936 roku. W ich wyniku odsłonięte zostały pozostałości prostokątnego bruku kamiennego o wymiarach 3 × 4 m, na którym znajdowały się przepalone kości ludzkie i tzw. dary grobowe. Całość przykrywała warstwa kamieni tworząca nasyp kurhanu. W sumie znaleziono 62 przedmioty, w tym cztery naczynia gliniane oraz rozmaite wyroby z brązu (m.in. naszyjniki, bransolety, szpile, zapinkę, noże, szczypczyki, brzytwę, guziki, kółka z brązu). Wszystkie trafiły do zbiorów Muzeum Krajowego w Szczecinie (Pommersches Landesmuseum in Stettin), gdzie pozostawały do momentu ewakuacji w głąb Niemiec w 1944 roku. Wyposażenie grobu powróciło do Szczecina dopiero w 2009 roku w wyniku polsko-niemieckiej wymiany dawnych zabytków archeologicznych. Kurhan odkryty w Baniach, datowany na 2. połowę IV okresu epoki brązu (lata ok. 1000–900 BC), jest jednym z ciekawszych znalezisk archeologicznych z młodszej epoki brązu w tej części Pomorza. Z uwagi na bogactwo wyposażenia zyskał w literaturze naukowej miano grobu książęcego. Odkryte w nim przedmioty są dziełem miejscowych metalurgów, ale nawiązują do wyrobów z południa i północy Europy. Prezentowaną kolię należy wiązać najpewniej z wzorcami południowymi.

Dorota Kozłowska

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin