• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
kultura pomorska

Szpila ze spiralną główką

  • ozdoba stroju
Szpila ze spiralną główką
479
78
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wczesna epoka żelaza
  • okres halsztacki
  • ozdoby
  • szpile
  • tarczki
  • groby

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/22083
  • Autor/Wytwórcakultura pomorska
  • NazwaSzpila ze spiralną główką
  • Czas powstaniaokoło -750 - -400
  • Technikaodlewanie, wyginanie
  • Materiałbrąz
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 21 cm (wysokość)
      • 8 cm (średnica)
      • 168 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • 1962:177
    • ; Stralsund Museum (1859- )
  • Kolekcjaepoka brązu i wczesna epoka żelaza
  • Miejsce zebrania w tereniePrzewóz (województwo pomorskie)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Brązowa szpila z główkę w formie spiralnej dwunastozwojowej tarczki wykonanej z czworograniastego drutu, natomiast trzpień z okrągłego.

Szpila z brązu, którą znaleziono w miejscowości Przewóz prawdopodobnie na początku XIX wieku była elementem wyposażenia nieznanego grobu. Ten świetnie zachowany przedmiot ma imponującą główkę w formie spiralnej dwunastozwojowej tarczki wykonanej z czworograniastego drutu i trzpień z drutu okrągłego w przekroju. Szpilę należy datować na wczesną epokę żelaza, tj. okres halsztacki C–D (ok. 750–450/400 p.n.e.) i wiązać najpewniej z ludnością kultury pomorskiej. Szpile, obok bransolet, często stanowiły wyposażenie grobów. Zbliżone okazy z tarczowatą główką spotykane są w tym okresie również na cmentarzyskach ludności kultury łużyckiej, m.in. na Śląsku i w Wielkopolsce oraz w skarbach. Szpile są zaliczane do kategorii ozdób, które służyły do spinania szat wierzchnich. Najstarsze pojawiają się już we wczesnej epoce brązu i wiązane są ze strojem ludności kultury unietyckiej. Charakteryzują je różnorodnie uformowane główki – od bardzo prostych do niezwykle wyszukanych. Niektóre szpile są typowymi przedmiotami dla danej jednostki kulturowej i tym samym stają się jednym z jej wyznaczników, np. szpila skrzydełkowata jest charakterystyczna dla kultury jastorfskiej. Oprócz najczęstszych, metalowych szpil znane są również okazy z kości zwierząt, np. ptaków.

Monika Witek

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin