• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Moritz-Lübben Marie Elisabeth (malarz)

Szczeciński port

  • rysunek, obraz
Szczeciński port
785
155
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • łodzie > łodzie żaglowe
  • spichlerze
  • pastel
  • ikonografia Szczecina
  • port w Szczecinie
  • nabrzeża
  • pejzaże marynistyczne
  • Odra, rzeka (Polska)
  • pejzaż nadodrzański
  • Hafen in Stettin

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/H/748
  • Autor/WytwórcaMoritz-Lübben Marie Elisabeth (malarz)
  • TytułSzczeciński port | Stettiner Hafen (niemiecki)
  • NazwaWidok portu w Szczecinie
  • Miejsce powstaniaNiemcy (Europa)
  • Czas powstania1905
  • Technikapastel
  • Materiałtektura
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 18.5 cm (wysokość)
      • 31.3 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • napis odręczny czarnym atramentem w 4 linijkach:
    • Stettiner Hafen Pastell von M. Moritz=Lübben  Friedenau . Gandjerystr (?) 76 III
    • ; Moritz-Lübben Marie Elisabeth
    • 2. Sygnatura:
    • napis i sygnatura wykonane odręcznie ołówkiem. Odautorska. Litera M przy nazwisku wyeksponowana ujęciem w kółko. Przez środek litery M przechodzi pionowa kreska wpisana w kółko. Napis i sygnatura odautorskie. Wykonane w 2 wierszach:
    • Stettin 1905. MORItz=LubbEN. (pierwsza litera M wyeksponowana ujęciem w kółko)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działMuzeum Historii Szczecina
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Impresja pejzażowa w oparciu o widok portu szczecińskiego z pocz. XX w. - z okresu rzadko reprezentowanego w ikonografii Szczecina. Pejzaż wykonany przez malarkę z Berlina podważa pogląd o nieatrakcyjności Szczecina dla artystów z zewnątrz. Widok przedstawia oba nabrzeża Odry w ujęciu w stronę południową. Przy prawym brzegu ukazano pierzeję zabudowy z zespołem trzech kilkukondygnacyjnych domów szczytowych typu spichlerzowego, które wprawdzie nie odzwierciedlają dokładnie ich rzeczywistego wyglądu, jednak prezentują charakterystyczny element nabrzeża w rejonie Mostu Długiego, którego sylwetki można się dopatrzeć w głębi przedstawienia. Wzdłuż obu brzegów, a w szczególnie dużej ilości po prawej stronie - od Łasztowni - liczne łodzie, statki, żaglowce szczelnie, wielorzędowo wypełniające nabrzeża portowe. Na I planie po prawej fragment żaglowej dwumasztowej łodzi rybackiej, nieco dalej ku centrum niewielka łódź z wysokim żaglem w typowym dla Pomorza kolorze ceglanym. Żaglówka pochylona ku środkowi obrazu wprowadza silny akcent barwy i ruchu w raczej statyczną i monochromatyczną, utrzymaną w szarościach, błękitach i granatach kompozycję. Kolorystyka jednolita dla partii wody w dolnej części oraz skłębionych, gęstych chmur w górnej partii, a także dla zamglonego tylnego planu, obejmującego zarys zabudowy przemysłowej z dymiącymi kominami i sylwetką kościoła św. Gertrudy po lewej oraz majaczącymi w głębi statkami i pasem zieleni na horyzoncie, podkreśla swoisty klimat deszczowego, ponurego dnia, rozświetlonego jednak w środkowym pasie nieco jaśniejszym fragmentem nieba z zaróżowionymi obłokami. Widok wykonany z dużą umiejętnością warsztatową i wyczuciem nastroju. . Szeroka, profilowana rama z częścią zewnętrzną lakierowaną na czarno i złoconym wnętrzem dekorowanym secesyjnym ornamentem utworzonym z przenikających się gałązek wici roślinnej, źdźbeł zbóż, dzwonkowych kwiatów i pąków.

W 1. połowie XX wieku artyści najczęściej przedstawiali widoki portu ze wzgórzem zamkowym i panoramą Starego Miasta, z budowanymi od 1901 roku dzisiejszymi Wałami Chrobrego, a także ujęcia od strony wyspy rzecznej ze spichlerzami – Łasztowni. Prace te dokumentowały nie tylko zmiany zachodzące w wyglądzie portu, ale i jego organizacji – przy Łasztowni cumowano duże statki morskie, z których towary transportowano w głąb lądu, zaś przy nabrzeżu Starego Miasta kotwicowano płaskie łodzie rybackie, których towary były dostarczane bezpośrednio na ulokowane tam stragany. Taką organizację nabrzeży zauważyć można w impresjonistycznym pejzażu z 1905 roku niemieckiej artystki Marie Elisabeth Moritz Lübben (1860–1925). Wykonany techniką pastelową obraz portu w Szczecinie wskazuje na zainteresowanie się malarki nadbałtyckimi krajobrazami. Jednak w jej dziele nie chodziło o szczegółowe i wierne przedstawienie portowego widoku, ale o uchwycenie panującego przy nabrzeżach nastroju. Zespół budynków potraktowany umownie i niezgadzający się z rzeczywistym wyglądem, prezentuje spichlerze, charakterystyczny element nabrzeża w rejonie wyspy rzecznej. Jednostki pływające także ukazane zostały schematycznie, ale na pierwszym planie można rozpoznać, dzięki specyficznemu ożaglowaniu w kolorze ceglanej czerwieni, typową dla terenów Pomorza rybacką łódź żaglową. Należy dodać, że ikonografia Szczecina pochodząca z samego początku XX wieku jest obecnie bardzo rzadko spotykana.

Małgorzata Peszko

magazyn