• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
PRONASZKO Zbigniew (1885–1958) (malarz)

Melancholia

  • obraz
Melancholia
850
177
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kobiety
  • mężczyźni
  • fin de siècle
  • proces twórczy
  • artyści
  • pędzel
  • paleta malarska
  • melancholia

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/72
  • Autor/WytwórcaPRONASZKO Zbigniew (1885–1958) (malarz)
  • TytułMelancholia
  • NazwaScena rodzajowa
  • Miejsce powstaniaKraków (województwo małopolskie)
  • Czas powstania1909
  • Technikatechnika olejna
  • Materiałpłótno
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 74.5 cm (wysokość)
      • 84.5 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Nalepka/naklejka:
    • K 3178 | Pronaszko Z. | "Melancholia" | c. 8000 zł | GALERIA DESA | Przedsiębiorstwo Państwowe | Dzieła Sztuki i Antyki | Kraków, ul. św. Jana | Tel. 217-22
    • ; GALERIA DESA Kraków
    • 2. Znak odręczny, nalepka/naklejka:
    • Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie | 1909 ZERO Nr 1109 | Autor Pronaszko Zbigniew | Adres Rachny Leśne | Tytuł Melancholia
    • ; Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych Kraków
    • 3. Nalepka/naklejka:
    • MUZEUM POMORZA ZACHODNIEGO | W SZCZECINIE | Nr Inw. Sp/806 | Nr Kat.
    • ; Muzeum Pomorza Zachodniego Szczecin
    • 4. Sygnatura:
    • Z.Pronaszko
    • ; PRONASZKO Zbigniew (1885–1958)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Obraz przedstawia mężczyznę siedzącego przed sztalugami. W ręku trzyma paletę i pędzle, prawą ręką wspiera głowę. W głębi pokoju, po lewej doniczki z wysokimi kwiatami, po prawej w otwartych drzwiach stoi młoda kobieta w długiej sukni, okryta kraciastym szalem.

Zbigniew Pronaszko studia artystyczne rozpoczął w akademii kijowskiej, w latach 1906–1911 kontynuował naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, w której niespełna czterdzieści lat później piastował stanowisko rektora. Artysta – malarz, rzeźbiarz, scenograf, zafascynowany dziełami Paula Cézanne’a i dokonaniami kubistów i futurystów, znany jest przede wszystkim jako współzałożyciel i członek Formistów (Ekspresjonistów Polskich) – awangardowego ugrupowania artystycznego dwudziestolecia międzywojennego.

Znajdujący się w zbiorach szczecińskich obraz dwudziestoczteroletniego Zbigniewa Pronaszki, powstały podczas jego studiów w pracowni Jacka Malczewskiego, jest rodzajem autorefleksji nad kreacją artysty, w której dyskretnie pobrzmiewają echa nastroju fin de siècle’u. Przedstawia wypełnioną ciszą skromną pracownię, do której przez uchylone drzwi zza kotary zagląda kobieta, w milczeniu spoglądając w kierunku ukazanego na pierwszym planie, siedzącego przy sztaludze twórcę – dojrzałego mężczyznę zatopionego w swych myślach, ze wzrokiem utkwionym w płótno.

Malarz w pracowni – temat przedstawienia obrosły wielowiekową tradycją, z rozmaitymi konotacjami (antycznymi, biblijnymi) – jest dla Pronaszki pretekstem do zadumy nad procesem twórczym, stanowi ilustrację stanu ducha, tytułowej melancholii, wynikającej z inercji twórczej i niemożności jej pokonania.

Dariusz Kacprzak

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3, Szczecin