• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
LEVIN Julio (1901–1943) (malarz)

Mosty na Odrze w Szczecinie

  • obraz
482
104
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • sztuka wynaturzona
  • Szczecin (województwo zachodniopomorskie)
  • Odra, rzeka (Polska)
  • nabrzeża
  • statki
  • holowniki
  • zaprzęgi konne
  • rzeki
  • mosty

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/668
  • Autor/WytwórcaLEVIN Julio (1901–1943) (malarz)
  • TytułMosty na Odrze w Szczecinie (niemiecki)
  • Miejsce powstaniaSzczecin (Europa; Polska; województwo zachodniopomorskie)
  • Czas powstaniaokoło 1930
  • Materiałpapier
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 34 cm (wysokość)
      • 41 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Pieczęć:
    • Nachlass Julo Levin
    • ; nieznany
    • 2. Sygnatura:
    • J Levin
    • ; LEVIN Julio (1901–1943)
  • Sposób nabyciadarowizna
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Rzeka w ujęciu perspektywicznym. W górnej części kompozycji przez całą szerokość poziom mostu i wsparty na nim podwójny łuk przęsła. Na moście zaprzęg konny, po prawej sylwetki kilku postaci. Poniżej w lewym dolnym narożu holownik. Na drugim planie po lewej kratownica drugiego mostu, po prawej przy nabrzeżu holownik ujęty od rufy. W głębi na horyzoncie sylwety statków, po lewej za mostem czerwona sylwetka budynku. Koloryt: niebieskości, czerwienie cynobrowe, jasne zielenie.

Dzieło przedstawia szczeciński pejzaż nadodrzański. Na pierwszym planie widoczny jest fragment przęsła Mostu Hanzy (obecnie Most Długi) nad Odrą Zachodnią, łączącego Łasztownię z bulwarem staromiejskim. Ten najstarszy szczeciński most z XIII wieku został ukazany przez artystę w jego nowoczesnej postaci z 1903 roku. W kwietniu 1945 roku wycofujące się ze Szczecina wojska Wehrmachtu wysadziły most. W okresie powojennym w jego miejscu powstał istniejący obecnie Most Długi im. Jana III Sobieskiego.

W głębi kompozycji widoczny jest stalowy obrotowy Most Kolejowy łączący dworzec z Kępą Parnicką, wyremontowany na początku XX wieku, także zniszczony pod koniec drugiej wojny światowej. Obecnie znajduje się tam most odbudowany w latach sześćdziesiątych XX wieku. Oglądany z Łasztowni kadr Szczecina nie istnieje w tej formie, w jakiej został przedstawiony na obrazie. Twórcy, posługującemu się pełnym ekspresji językiem uproszczonych, syntetycznych form, udało się uchwycić charakter przedwojennego miasta.

Autorem akwareli jest Julo Levin wywodzący się ze szczecińskiej rodziny kupieckiej żydowskiego pochodzenia. Kunsztu malarskiego uczył się w Szczecinie, Essen, Monachium i Düsseldorfie. W 2. połowie lat dwudziestych i pierwszych latach kolejnej dekady XX wieku Levin działał w Nadrenii, tam związał się z lewicującymi ruchami awangardowymi. Cały czas utrzymywał także kontakty artystyczne w rodzinnym Szczecinie. Po dojściu do władzy narodowych socjalistów ekspresjonistyczną twórczość Levina uznano za przejaw „sztuki zwyrodniałej”. Artysta otrzymał zakaz wykonywania zawodu i wystawiania swoich dzieł. Pracował wówczas przy sprzątaniu ulic, porządkowaniu cmentarzy, przez pewien czas zatrudniony był w kilku żydowskich szkołach w Düsseldorfie i Berlinie, w których nauczał rysunku. W 1943 roku został wywieziony do Auschwitz, gdzie zginął.

Dariusz Kacprzak

magazyn