• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Stryjeńska Zofia (1891–1976) (malarz)

Żebraczka z dzieckiem

  • obraz
Żebraczka z dzieckiem
630
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • dwudziestolecie międzywojenne
  • rodzina
  • dzieci
  • żebracy
  • nędzarze
  • studia postaci

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/511
  • Autor/WytwórcaStryjeńska Zofia (1891–1976) (malarz)
  • TytułŻebraczka z dzieckiem
  • Miejsce powstanianieznane
  • Czas powstania1937
  • Materiałpapier
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 77 cm (wysokość)
      • 57 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Sygnatura:
    • 1937 | Z. Stryjeńska
    • ; Stryjeńska Zofia (1891–1976)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Kompozycja w układzie pionowym, jednoplanowa. Postać stojącej kobiety wypełnia wysokość obrazu. Zwrócona w 3/4 w lewo. Prawa ręka wysunięta w żebraczym geście, w lewej trzyma kilkuletnie dziecko. Kobieta ma twarz pociągłą, włosy ciemne, krótko przycięte, dziecko o pyzatej buzi w czapeczce z pomponikiem. Kobieta stoi przy rynnie, której pion jest istotnym elementem kompozycji. Z rynny płynie woda. Kompozycję zamyka płaszczyzna bliskiej ściany, u góry po lewej przeciętej ukosem linii okapu. Koloryt: tło szare z przetarciami niebieskimi i żółtymi; spódnica kobiety ciemnozielona, w przytłumionej żółci, szara chusta w czerwoną kratę. Dziecko w czerwonym sweterku i białych spodniach, skarpetki pomarańczowe, czapeczka niebieska.

Zofia Stryjeńska to artystka żyjąca w latach 1891–1976. Malarstwa uczyła się pod kierunkiem Leonarda Stroynowskiego, następnie w prywatnej Szkole Sztuk Pięknych dla Kobiet Marii Niedzielskiej w Krakowie. Chcąc rozwijać swoje umiejętności w monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych, w 1911 roku dołączyła do grona studiujących, podając się za mężczyznę (wówczas nie przyjmowano jeszcze kobiet na uczelnię). Stryjeńska wzięła udział w Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu w 1925 roku. Zdobyła cztery Grand Prix: za dekorację architektoniczną, tkaniny, ilustrację książkową i afisze, ponadto odznaczoną ją Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej. Zrealizowała zamówienie na ozdobienie sześcioma panneaux (płaszczyznami dekorowanymi o kształcie pola prostokątnego, która stanowi wynik architektonicznego podziału płaszczyzny ściany) przedstawiającymi rok obrzędowy w Polsce sali głównej polskiego pawilonu zaprojektowanego przez Józefa Czajkowskiego. Były to prace, w których dominował radosny nastrój, a przedstawione sceny odwoływały się do polskiej tradycji ludowej i afirmacji życia bliskiego naturze. Wpisywały się w nurt radości po odzyskaniu niepodległości przez Polskę. Artystka tworzyła w tym czasie czerpiąc z poetyki art déco. Formy zyskiwały charakter klasycyzująco zgeometryzowany. Celem dla artystów tego czasu było dążenie do syntetycznego ujmowania form składających się na kompozycję. W centrum zainteresowań były próby podkreślenia piękna w funkcji przedmiotów użytkowych. W zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie znajduje się akwarela Żebraczka z dzieckiem z około 1925 roku. Praca ta, choć w poetyce bliska jest stylowi art déco, między innymi poprzez czystości i klarowność form przekazu, to tematyka nie jest już tożsama z tą podejmowaną w ramach tego zjawiska w sztuce. Nie jest efektem zachłyśnięcia się możliwościami wolnej Polski i chęci podkreślenia wyjątkowości tego, co stanowi polską ludowość, lecz pokazanie drugiego oblicza okoliczności nowej rzeczywistości – biedy, która przedzierała się w wielu miejscach życia codziennego. Najbardziej ujmującym jej wyrazem było ukazanie matki z dzieckiem.

Beata Małgorzata Wolska

magazyn