Dziewczynka

• Sygnatury / Napisy / Znaki
  • 1. Sygnatura:
  • L De Laveaux | 1887
  • ; Laveaux Ludwik de (1868–1894)
• Sposób nabyciaprzekaz
• Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Na neutralnym, szarym tle postać dziewczynki ujętej z profilu; głowa wysoko przewiązana wzorzystą chustką, czoło wypukłe, krótki nos, pełne policzki, wydatne usta; sukienka różowa, wokół szyi mała, biała falbanka, wyżej sznur ciasno zapiętych korali; na przedramionach czerwona chusta w zielony wzór; w ręku bazie.

Stanisław Ludwik de Laveaux to jeden z tych artystów, których śmierć uważana jest za zdecydowanie przedwczesną (1868–1894). Był niezwykle utalentowany. W swym krótkim życiu tworzył dzieła godne zapamiętania. W latach 1884–1886 i 1889–1890 studiował w pracowni Józefa Mehoffera w Krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Od 1886 do 1888 roku pobierał nauki malarstwa u Otto Seitza w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Po ukończeniu studiów w 1890 roku na stałe wyjechał do Paryża.

W latach pobytu w kraju, wraz z Włodzimierzem Tetmajerem, Wincentem Wodzinowskim i Stanisławem Radziejowskim brał udział w plenerach, podczas których artyści wspólnie rozwijali swoje fascynacje kulturą ludową. Jest to nie bez znaczenia dla dzieła artysty znajdującym się w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie. Obraz Dziewczynka (znany także jako Dziewczynka z baziami i dziewczynka z palmą) został namalowany w 1887 roku, czyli w czasie, gdy de Laveaux studiował w Monachium. To ujęty z profilu wizerunek kilkuletniej wiejskiej dziewczynki, która trzyma w dłoni palmę. Obraz, chociaż namalowany w Bawarii, przedstawia wspomnienie z Krakowa, ze zwyczajów związanych z Niedzielą Palmową. To realistyczny portret – na neutralnym tle ukazana jest dziewczynka w ludowym stroju. Uwagę koncentruje rozświetlona twarz o dość poważnym wyrazie. Nie jest to beztroskie dziecko a raczej młoda kobieta, która między innymi dzięki strojowi podtrzymuje polską tradycję. To jeden z gestów nadziei na odzyskanie niepodległości, który wpisany był w tendencję utrwalania ludycznych obrządków przez przedstawicieli Młodej Polski. Ludwik de Laveaux zapisał się w historii nie tylko swymi pracami, ale także jako bohater Wesela Wyspiańskiego – to właśnie on został ukazany jako Widmo w korowodzie zjaw (scena V, akt II).

Beata Małgorzata Wolska