• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Tomaszewski, Marian (1904–1968)

Taniec

  • obraz
Taniec
356
0
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Buszmeni (lud)
  • sztuka naskalna
  • sztuka pierwotna
  • sztuka prymitywna
  • modernizm
  • taniec
  • postacie > postacie ludzkie
  • sceny wielopostaciowe

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/316
  • Autor/WytwórcaTomaszewski, Marian (1904–1968)
  • TytułTaniec
  • NazwaScena rodzajowa
  • Miejsce powstaniaWarszawa (województwo mazowieckie)
  • Czas powstania1956
  • Technikatempera
  • Materiałpłótno
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • tm.56
    • ; Tomaszewski, Marian (1904–1968)
    • 2. Sygnatura:
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Kompozycja podzielona na cztery pionowe płaszczyzny brązu i zgaszonego oranżu. Szerokość wypełniają czarne linearne sylwetki kilku postaci w ruchu. Niektóre z nich ze zaznaczonymi schematycznie, konturowo i wypełnionymi białą barwą, częściami ciała . W centrum, za postaciami niebieski akcent w formie soczewkowatej plamy.

Urodzony w Moskwie Marian Tomaszewski (1904–1968) rozpoczął naukę w rosyjskim gimnazjum, lecz po rewolucji październikowej przeniósł się z rodzicami do Polski. Matura w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim im. Juliusza Słowackiego w Lublinie (1926) umożliwiła przyszłemu malarzowi zatrudnienie w oświacie, z którą związał niemal całe życie zawodowe. Po uzyskaniu dyplomu na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych uczył rysunku w stołecznych szkołach średnich.

W okresie okupacji hitlerowskiej wrócił do Lublina, gdzie otrzymał funkcję instruktora na kursach plastycznych Janiny Miłosiowej (1896–1983), a później w niemieckiej Szkole Malarsko-Rysunkowej. Równolegle do działalności pedagogicznej Tomaszewski brał udział w podziemnym życiu kulturalnym. Po wyzwoleniu miasta tworzył zręby instytucji z Tymczasowym Zarządem Związku Zawodowego Artystów Plastyków, którego został prezesem.

Doświadczenia lubelskie wpłynęły na powierzenie mu misji organizacji życia artystycznego w Szczecinie, gdzie dotarł we wrześniu 1945 r. W Wojewódzkim Wydziale Kultury i Sztuki pełnił funkcję referenta do spraw plastyki, w lokalnym oddziale ZZAP – wiceprezesa, zakładał Towarzystwo Krzewienia Kultury na Pomorzu Zachodnim i Wolne Studium Sztuk Plastycznych (od 1947 r. Szkoła Sztuk Plastycznych, a od 1948 – Państwowe Ognisko Kultury Plastycznej), którego został kierownikiem.

Wspomnienia wojenne i pionierskie zaangażowanie stały się głównym tematem jego dzieł i połączyły trwale ze środowiskiem szczecińskim mimo powrotu artysty do Warszawy w 1951 roku. W stolicy założył w 1953 roku Państwowe Ognisko Kultury Plastycznej, zachowując żywy kontakt ze sztuką dzieci, która obok dzieł Pabla Picassa (18811973), Fernanda Légera (1881–1955) i tak zwanej rzeźby prymitywnej pozostały wiodącą inspiracją formalną. W obrazie Taniec (1956) Tomaszewski wykorzystał wzorce sztuki naskalnej Buszmenów. Rok później, podczas paryskiego stypendium, mógł oglądać ich oryginały obok innych artefaktów kultur pierwotnych i pozaeuropejskich w Musée de l’Homme – rezerwuarze motywów wizualnych międzynarodowej moderny.

Szymon Piotr Kubiak

magazyn