• Czcionka:
  • Kontrast:
następny obiekt
Autor nieznany

Kosz na ziarno

  • kosz
Kosz na ziarno
178
0
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • przechowywanie > przechowywanie plonów
  • przechowywanie > przechowywanie żywności
  • zboża
  • warzywa
  • owoce
  • plecionkarstwo
  • wyroby tradycyjne

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/E/5265
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany
  • NazwaKosz na ziarno
  • Miejsce powstanianieznane
  • Czas powstania1900 - 1950
  • Technikatechnika spiralna
  • Materiałsłoma; wiklina
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 72 cm (wysokość)
      • 89.5 cm (szerokość)
  • Sposób nabyciadarowizna
  • Odpowiedzialny działDział Etnografii Pomorza
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Słomiany kosz zasobowy o walcowatym kształcie, owalnej podstawie i lekko zwężających się ku podstawie ściankach. Owalny otwór wygięty w sposób nieregularny, a jego krawędź zagięta jest do wnętrza. Ścianki kosza o grubości ok. 3 cm wyplecione ze słomy żytniej techniką spiralną. Pasma słomy łączone paskami wici wierzbowej (wikliną).

Jednym ze sposobów magazynowania oczyszczonego ziarna zbóż było przechowywanie go w słomianych koszach. Kosze takie były w kształcie beczułki lub walca. Wykonywano je ze słomy żytniej, gdyż tylko ona nadaje się na różnego rodzaju wyroby, począwszy od drobnych przedmiotów jak ozdoby choinkowe, mniejsze i większe pojemniki lub buty, a skończywszy na pokryciu dachu w formie strzechy.

Aby słoma była odpowiednio trwała i wytrzymała należy ją kosić kosą, aby nie łamać kłosów, w czasie gdy są jeszcze zielone i bez zalążków ziaren. Po oczyszczeniu jej z liści i kolanek powinna być suszona w snopkach na słońcu, aby wyblakła i otrzymała charakterystyczną płową barwę. Bezpośrednio przed użyciem można słomę chwilę pogotować, co czyni ją bardziej plastyczną. Przystępując do wyplatania pęk długich kłosów słomianych należało związać razem i skręcać je w rodzaj stosunkowo luźnego powrósła o równej grubości na całej potrzebnej długości. Aby wymiar ten utrzymać stosowano wygiętą blaszkę, którą podczas pracy przesuwano wzdłuż powrósła. Niekiedy zamiast skręcania włókna po prostu zaplatano je w warkocz, dodając kolejne źdźbła, by maksymalnie wydłużyć przygotowywany sznur. Kolejne warstwy ułożonych spiralnie słomianych powrozów łączono ze sobą za pomocą wierzbowych (wiklina), osikowych lub jałowcowych pasków. Można było je także zszyć sznurkiem lub drutem.

Tak wykonany kosz, dochodzący czasami nawet do 120 cm wysokości mógł, oprócz ziarna, służyć także do przechowywania jarzyn i owoców.

Iwona Karwowska

magazyn