• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (garncarz)

Garnek z kabłąkowym uchem

  • garnek
Garnek z kabłąkowym uchem
652
130
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • ornamenty > ornamenty zwierzęce
  • zwierzęta > wielbłąd
  • motywy > motywy zwierzęce
  • motywy > motywy faliste
  • linie
  • punkty
  • garncarstwo
  • towary eksportowe
  • fajans pomorski
  • Stettiner Ware

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/E/591
  • Autor/Wytwórcanieznany (garncarz)
  • NazwaGarnek z kabłąkowym uchem
  • Miejsce powstaniaWolin (województwo zachodniopomorskie)
  • Czas powstania1891 - 1910
  • Technikazdobiona stemplami, malowanie naszkliwne, malowanie ręczne, formowanie, szkliwienie, toczenie na kole
  • Materiałszkliwo ołowiowo-cynowe; ceramika; szkliwo alkaliczne; tlenki kobaltu i miedzi
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 32 cm (wysokość)
      • 16 cm (średnica)
  • Miejsce zebrania w terenienieznane
  • Sposób nabyciapozyskanie własne
  • Odpowiedzialny działDział Etnografii Pomorza
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Garnek uformowany na kole garncarskim z gliny o jasnej barwie (z nieznaczną ilością tlenków żelaza). Dno lekko zaznaczone przechodzi w pękaty brzusiec zakończony wlewem z kołnierzem wygiętym mocno na zewnątrz. Do krawędzi wlewu przymocowane taśmowe ucho. Szkliwo w tonacji szarej na powierzchni licowej i wewnątrz naczynia. Malatura wykonana naszkliwnie - odręcznie oraz stemplem przedstawiającym wielbłąda. Brzusiec w dolnej partii i pod kołnierzem zdobiony liniami falistymi. Jego środkowa część zdobiona pionową linią falistą z kropkami po obu jej stronach naprzemiennie ze stemplem z wielbłądem. Każdy z motywów powtórzony po cztery razy. Ucho zdobione grubymi kreskami. Całość malatury w kolorach niebieskim i zielonym .

Gliniane naczynie ma kształt typowy dla pomorskich garnków – mocno wydęty, baniasty brzusiec i stabilne, szerokie, kabłąkowo wygięte ucho oparte na wyraźnie zaznaczonym kołnierzu wylewu. Prezentowany egzemplarz cechuje znaczna wielkość i ciekawa dekoracja w postaci czterech wielbłądów wykonanych naszkliwnie stemplem. Pozostałe motywy zdobnicze – pionowe linie faliste z kropkami po obu stronach, przedzielające motyw zwierzęcy, wykonano ręcznie. Zastosowanie w zdobnictwie stempli lub szablonów wskazuje, że naczynie powstało w schyłkowym okresie produkcji naczyń szkliwionych na biało, co nastąpiło na przełomie XIX/XX wieku. Był to okres, w którym tania produkcja przemysłowa zaczęła masowo zastępować rzemieślnicze wyroby garncarskie, stąd prawdopodobnie nietypowy motyw wielbłądów, mający na celu uatrakcyjnienie oferowanego towaru.

Ceramika o szkliwie ołowiowo-cynowym popularna była na Pomorzu w XVIII i XIX wieku. Jej produkcją nie trudnili się jednak wszyscy garncarze, ponieważ wyrób białego szkliwa wymagał dużych umiejętności zawodowych i był drogi. Na naczynia garncarze musieli wybierać glinę o małej zawartości tlenków żelaza, aby uzyskać barwę kremową lub jasnoróżową, nieprzebijającą przez warstwę szkliwa. Ceramika o szkliwie ołowiowo-cynowym trafiała do odbiorców głównie poprzez licznie organizowane targi i jarmarki. Nadwyżki produkcyjne garncarze, najczęściej poprzez pośredników, dostarczali do portu w Szczecinie, skąd wyruszały w podróż do krajów leżących nad Morzem Bałtyckim, docierały do Niderlandów, a nawet do Anglii. Wszędzie tam znane były jako wyroby szczecińskie – Stettiner Ware, i pod taką nazwą są do dziś rozpoznawalne.

Iwona Karwowska

magazyn