• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (garncarz)

Dzban

  • dzban, naczynie
Dzban
691
133
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • motywy > motywy antropomorficzne
  • narzędzia > narzędzia rolnicze
  • mężczyźni
  • kobiety
  • kwiaty (rośliny)
  • linie
  • motywy > motywy roślinne
  • motywy > motywy faliste
  • ornamenty
  • serwowanie napojów
  • fajans pomorski
  • Stettiner Ware

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/E/568
  • Autor/Wytwórcanieznany (garncarz)
  • NazwaDzban
  • Miejsce powstaniaDobrzany (województwo zachodniopomorskie, powiat stargardzki)
  • Czas powstania1807
  • Technikamalowanie naszkliwne, malowane ręcznie, szkliwienie, formowanie ręczne, toczenie na kole, garncarska
  • Materiałtlenek antymonu; ceramika; szkliwo ołowiowo-cynowe; tlenek chromu; tlenek manganu; tlenki: miedzi
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 35.5 cm (wysokość)
      • 0 cm (szerokość)
      • 16 cm (średnica)
      • 0 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • Friedrich Plotz Anno 1807
    • ; nieznany
    • 2. Napis:
    • Vieratt mein Schatz
  • Miejsce zebrania w terenienieznane
  • Sposób nabyciapozyskanie własne
  • Odpowiedzialny działDział Etnografii Pomorza
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Dzban uformowany na kole garncarskim z gliny o jasnej barwie ( z małą ilością tlenków żelaza). Dno lekko wyodrębnione, brzusiec kopulasty z bardzo krótką szyjką przechodząca w prosty wlew z kołnierzem. Szyjka i najszersze miejsce brzuśca połączone taśmowym uchem. Dzióbek prosty, krótki wychodzi z górnej części brzuśca. Naczynie malowane ręcznie. Na górnej części brzuśca postać kobiety w długiej zielonej sukni z koszykiem i grabiami w ręce, a po przeciwnej stronie mężczyzna z fajką i kosą, ubrany w zielony surdut i żółte spodnie, włożone w czarne buty z wysoką cholewą. Pomiędzy postaciami wzory kwiatowe. Dolna część brzuśca dekorowana gęsto paskami i liniami falistymi. Szyjka naczynia, ucho i dzióbek zdobione kreskami i paskami. Szyjka dodatkowo zdobiona jest falą. Pod szyjką napis:" Friedrich Plotz Anno 1807", a na brzuścu " Vieratt mein Schatz". Ucho i dzióbek rekonstruowane na podstawie archiwalnych fotografii.

Wśród pomorskich naczyń polewanych szkliwem ołowiowo-cynowym specyficzną formą wyróżniały się dzbany, które charakteryzowały się pokaźnymi, kopulastymi brzuścami, krótkimi szyjkami z kołnierzem, połączonymi z brzuścem szerokimi taśmowymi uchami oraz z krótkimi i prostymi dzióbkami modelowanymi w górnej części brzuśca. Zdobione były różnie – częstymi na Pomorzu Zachodnim motywami florystycznymi i geometrycznymi, ale także, jak w tym przypadku, rzadkimi w ceramice regionu postaciami ludzkimi. W górnej części brzuśca, po przeciwnych stronach naczynia, namalowano dwie postacie: mężczyzny z kosą i kobiety z grabiami. Przestrzenie pomiędzy nimi dekorowane są różnymi motywami roślinnymi. Brzusiec poniżej linii ucha, ucho, szyjka oraz dzióbek zdobione są natomiast motywami geometrycznymi: paskami i falą. Elementy te nie wszędzie wykonano starannie.

Na brzuścu namalowano pod dziobkiem także napisy: „Friedrich Plötz Anno 1807”, a pod spodem „Vieratt mein Schatz” [Zapasy mój skarb]. Przedstawionymi postaciami są zapewne pan Friedrich i jego żona. Małżeństwu na tyle dobrze się powodziło, że w roku dobrych zbiorów stać ich było na indywidualne zamówienie u garncarza, w czasie, gdy naczynia szkliwione szkliwem ołowiowo-cynowym nie były z powodu wysokiej ceny dostępne dla wszystkich. Dzban powstał jeszcze w okresie, gdy w zdobnictwie naczyń oprócz dominujących niebieskiego i zielonego stosowano także inne kolory, a malatura i formy były bardziej finezyjne i często jednostkowe.

Iwona Karwowska

magazyn