• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (rzemieślnik)

Zapięcie naszyjnika

  • biżuteria, naszyjnik
Zapięcie naszyjnika
1535
358
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wczesne średniowiecze
  • złotnictwo
  • ozdoby

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/22214/2
  • Autor/Wytwórcanieznany (rzemieślnik)
  • NazwaZapięcie naszyjnika
  • Czas powstania995 - 1100
  • Technikacięcie, kucie, odciskanie w formie, tłoczenie, rycie
  • MateriałSrebro
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 4.8 cm (wysokość)
      • 1.9 cm (szerokość)
  • Kolekcjaśredniowiecze
  • Miejsce zebrania w terenieBogucino (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Zapięcie naszyjnika, inaczej zwane klamrą do kolii, zostało wycięte ze srebrnej blachy w kształt owalu o wydłużonych końcach. Jeden koniec został wygięty w esowate uszko, natomiast drugi rozcięty na połówki, które zwinięto w dwa oczka. Przez środek zapięcia przechodzi wytłoczone żeberko zdobione po obu stronach pasmami półjodełki, których druga część znajduje się już na płaskiej powierzchni. Po zewnętrznych stronach blaszki znajdują się po dwie linie rytych zygzaków wraz z rzędem kółek między nimi.

Zapięcie naszyjnika (klamra haczykowata), pochodzi ze skarbu ozdób srebrnych umieszczonych w naczyniu glinianym, odkrytego pod koniec lat trzydziestych XX wieku w Bogucinie, pow. kołobrzeski, podczas pobierania kamienia pod budowę szosy. Skarb datowany jest na okres po 995 roku.

4

Zapięcie naszyjnika lub klamra do kolii to przedmiot wycięty ze srebrnej blaszki w kształcie owalu o mocno rozciągniętych końcach, z haczykiem po jednej stronie i dwoma otworkami z drugiej. Powierzchnia zapięcia jest zdobiona motywami zygzaków, rzędów kółeczek i ukośnych linii.

Do spinania naszyjnika używano jednocześnie dwóch takich klamer. Do otworów na końcach mocowano końcówki kolii, w tym przypadku dwóch. Zapięcia naszyjników najczęściej odkrywane są w skarbach, rzadziej na cmentarzyskach. Ich występowanie przypada na X–XIII stulecie, do początków XIV wieku.

Zdobienie wykonywano rylcami, zwanymi też grawerami, ze skośnie lub pionowo uformowanymi końcówkami, oprawionymi w drewniane rękojeści. Przedmiot zdobiony mocowano do podkładki, najpewniej drewnianej, którą można było obracać. Następnie na powierzchni szkicowano ornament, który następnie był powielany odpowiednim rylcem. Częstym zabiegiem było łączenie rytowania z wybijaniem motywów, tak jak w przypadku zapięcia z Bogucina.

Ewa Górkiewicz-Bucka

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin