- Czcionka:
- Kontrast:
Oprawka narzędzia krzemiennego wykonana z lewej tyki jelenia szlachetnego. Przedmiot ma zachowany nadoczniak, służący jako rękojeść i odciętą tykę, w której wydrążono tuleję. Tuleja i rękojeść są niemal równoległe. Na końcu i w środku tulei do osadzania krzemiennego elementu widoczne są wymiażdżenia i wyłamania powstałe na skutek kontaktu z twardym materiałem (np. z drewnem). Na rękojeści i na powierzchni między rękojeścią a tuleją widoczne są zagładzenia powierzchni. Na róży widoczne są wytarcia, zagładzenia i wyłamania. Powierzchnia zabytku pokryta jest pęknięciami i drobnymi wyłuskaniami. Wraz z jasną barwą są efektem wyschnięcia zabytku i braku konserwacji.
Oprawka ciosaka z poroża jelenia szlachetnego została odkryta w nieznanych okolicznościach w Szczecinie, w Zatoce Łęcznej Jeziora Dąbie w 1943 roku. Przedmiot wykonano ze zrzutki lewej tyki. Poroże jest raczej słabe, co sugeruje, że pochodzi od bardzo młodego lub przeciwnie – starego i słabego samca. Pierwszym etapem produkcji oprawki było odcięcie tyki powyżej nadoczniaka, z którego następnie usunięto spongiozę, czyli gąbczastą część wewnętrzną poroża. W ten sposób uformowano tulejkę, która służyła do osadzania narzędzi krzemiennych w rodzaju małego ciosaka, pika lub drapacza.
Na oprawce zachowały się ślady intensywnego użytkowania. Na końcu i w części środkowej tulei do osadzania krzemiennego elementu widoczne są wyłamania powstałe na skutek kontaktu z twardym materiałem (np. z drewnem). Wyświecenia i zagładzenia powierzchni na końcu oczniaka prawdopodobnie wynikały z trzymania narzędzia w dłoni, te przy nasadzie natomiast są efektem noszenia przy pasku. Liczne zniszczenia związane z użytkowaniem widoczne są także na róży. Ich obecność sugeruje, że narzędzie mogło być wykorzystywane jako młotek. Oprawka z Zatoki Łęcznej nie ma bezpośrednich analogii wśród innych znalezisk z Europy Północnej, chociaż tego typu przedmioty były dosyć powszechne u społeczności łowiecko-zbierackich. Wyróżnia ją niezwykła forma, niespotykana nigdzie indziej.
Michał Adamczyk
