• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
kultura Ertebølle

Siekiera walcowata typu Oringe

  • siekiera
Siekiera walcowata typu Oringe
1096
226
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • protoneolit
  • społeczności zbieracko-łowieckie
  • kamieniarstwo
  • eksploatacja
  • stanowiska wielokulturowe
  • kopanie
  • obróbka drewna
  • narzędzia > narzędzia makrolityczne
  • narzędzia > narzędzia kompozytowe
  • ciosły
  • siekiery
  • dłuta

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/21117/3
  • Autor/Wytwórcakultura Ertebølle
  • NazwaSiekiera walcowata typu Oringe
  • Czas powstania-5400 - -4100
  • Technikałupanie twardym tłukiem, szlifowanie, pecking (łupanie)
  • Materiałkamień
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 11.3 cm (wysokość)
      • 4.1 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • kod stanowiska, lokalizacja na stanowisku:
    • T3 15i"
    • ; Muzeum Narodowe w Szczecinie (1945 - )
    • 2. Napis:
    • nieczytelny:
    • […]
    • ; Muzeum Narodowe w Szczecinie (1945 - )
  • Kolekcjaepoka kamienia
  • Miejsce zebrania w terenieTanowo (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciabadania terenowe
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Siekierka walcowata typu Oringe, wykonana ze skały metamorficznej z wtrąceniami krystalicznego kwarcu, ukadających się w owalne, koncentryczne linie. Na powierzchni znajdują się ślady obstukiwania i zagładzenia po procesie formowania. Ostrze zeszlifowano tak by pokryło się z warstwą kwarcu zapewniając narzędziu odporność na zniszczenia. Obuch ścieniony, ze śladami zniszczeń. Powierzchnia lekko ściemniała na skutek procesów podepozycyjnych.

Siekierka walcowata typu Oringe z Tanowa, pow. policki pochodzi z jednego z najważniejszych zachodniopomorskich stanowisk związanych z ludnością reprezentującą kultury protoneolityczne. Wykonana została ze skały metamorficznej, prawdopodobnie z gnejsu. Pierwszym etapem produkcji było wyłupanie kamiennym tłukiem wstępnej formy narzędzia. Etap ten przebiegał podobnie jak w przypadku narzędzi krzemiennych i polegał na uformowaniu podłużnego półwytworu narzędzia. Następnie półwytwór kształtowano przy użyciu tzw. techniki peckingu, czyli obstukiwania niewielkim twardym kamieniem, które przy każdym uderzeniu powodowało niewielkie ukruszenie powierzchni. Formowanie narzędzia taką techniką było procesem niezwykle czasochłonnym, ale pozwalało kształtować je w sposób bardziej przewidywalny niż w przypadku łupania. Ostatnim etapem było zeszlifowanie i zaostrzenie ostrza. Co istotne, siekierę zaplanowano w taki sposób, aby ostrze uformowane było na cienkiej warstwie krystalicznego kwarcu. W efekcie było ono niezwykle twarde i bardzo odporne na zniszczenia. Zazwyczaj przyjmuje się, że technologia wytwarzania narzędzi kamiennych trafiła na tereny południowego wybrzeża Bałtyku za pośrednictwem ludności neolitycznej (pierwszych rolników), która reprezentowała naddunajski krąg kulturowy. Jednakże pojedyncze narzędzia z kamienia odkrywane były w kontekstach datowanych na okres jeszcze przed kontaktami z ludnością neolityczną. Są one związane głównie z tradycją technologiczną pochodzącą ze Skandynawii, gdzie surowce kamienne stanowiły alternatywę dla krzemienia.

Michał Adamczyk

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin